Μία πρωτοφανής κρίση εκτυλίσσεται στα αγροκτήματα της Νάξου, λόγω των ανατιμήσεων στις ζωοτροφές και έχει ως συνέπεια η περίφημη γραβιέρα τού νησιού να κινδυνεύει να μείνει εκτός σούπερ μάρκετ. Παράλληλα, πολλά ζώα επιλέγεται να θανατωθούν, καθώς οι κτηνοτρόφοι αδυνατούν να τα φροντίσουν.
Ο γαλακτοπαραγωγός Στέλιος Ζέβλης μιλάει στο Reuters και όπως λέει οι αυξανόμενες τιμές των πάντων, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, έχουν κάνει τη διατροφή των ζώων του απρόσιτη, αναγκάζοντάς τον να σφάξει εκείνα που είναι πολύ υποσιτισμένα για να παράγουν αρκετό γάλα.
«Οι τιμές των ζωοτροφών έχουν τριπλασιαστεί, οι τιμές των καυσίμων, των λιπασμάτων και της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν διπλασιαστεί. Αυτά τα ζώα μας βάζουν στο κόκκινο αυτή τη στιγμή», είπε στο πρακτορείο, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου: «Αν το κράτος δεν μας βοηθήσει, δεν θα μείνει τίποτα. Τα ζώα θα φύγουν».
Οι τοπικές αρχές σημείωσαν ότι τουλάχιστον 300 αγελάδες και 30.000 πρόβατα και κατσίκες στο νησί σφάχτηκαν τις τελευταίες εβδομάδες.
Ένας ακόμη λόγος ανησυχίας για τους τοπικούς παραγωγούς είναι ότι η γραβιέρα είναι Π.Ο.Π. που σημαίνει ότι πρέπει να φτιάχνεται με συνδυασμό μόνο τοπικών προϊόντων, δηλαδή από γάλα αγελάδας, κατσίκας και προβάτου της Νάξου. Αυτό βέβαια σημαίνει πως όσο μειώνονται οι ποσότητες του γάλακτος, τόσο μειώνεται και η παραγωγή του τυριού.
Η Νάξος παράγει συνήθως περίπου 1.250 τόνους γραβιέρας ΠΟΠ ετησίως, λέει ο Δημήτρης Καπούνης, επικεφαλής της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου (ΕΑΣ) και εκτιμά ότι η συνολική παραγωγή μπορεί να μειωθεί κατά 30% φέτος.
Φρένο στις εξαγωγές
Για να περιορίσει τη ζημιά σε αυτό που αποκαλεί «ναυαρχίδα του νησιού», ο κ. Καπούνης είπε στο Reuters ότι η Ένωση προσανατολίζεται στο να περιορίσει τις εξαγωγές και να επικεντρωθεί στην ελληνική αγορά.
Η γραβιέρα Νάξου εξάγεται μεταξύ άλλων στη Γαλλία, τη Γερμανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
«Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα αντιμετωπίσουμε αυτή την κατάσταση», τονίζει ο κ. Καπούνης. «Το κράτος πρέπει να αφυπνιστεί και να στηρίξει τους κτηνοτρόφους. Είμαστε απογοητευμένοι, είμαστε απελπισμένοι».
Αυτή την εβδομάδα έφθασε στο νησί πλοίο με ζωοτροφές από τη Βουλγαρία, ώστε να αντισταθμίσει τις απώλειες της τοπικής καλλιέργειας, η οποία επιβαρύνθηκε ιδίως λόγω των κακών καιρικών συνθηκών το τελευταίο έτος.
Αλλά ακόμη και αυτό είναι μικρή ανακούφιση για τους αγρότες, καθώς το υψηλό κόστος μεταφοράς έχει ανεβάσει την τιμή των εισαγόμενων ζωοτροφών στα 230 ευρώ (243,29 $) ο τόνος, από 70 ευρώ πέρυσι, επισήμανε ο κ. Καπούνης.
Οι αγρότες σε όλη την Ελλάδα, όπω και στη Νάξο, όπου η γεωργία αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ήμισυ της οικονομικής δραστηριότητας, απαιτούν περισσότερες επιδοτήσεις και φορολογικές περικοπές για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Απόγνωση
«Δεν έχουμε άλλες επιλογές», είπε ο Γιάννης Μπαμπούλας, κτηνοτρόφος τέταρτης γενιάς. «Ήδη αφήνουμε απλήρωτες άλλες υποχρεώσεις για να κρατήσουμε τα ζώα. Για πόσο ακόμη μπορούμε να το κάνουμε αυτό; Ένας, δύο μήνες;», τόνισε.
Μερικοί αγρότες αναγκάστηκαν να σκοτώσουν ολόκληρο το κοπάδι τους επειδή δεν είχαν πλέον την οικονομική δυνατότητα να το φροντίσουν, είπε.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι έντονες ξηρασίες σε ορισμένα μέρη του κόσμου έχουν εκτοξεύσει τις παγκόσμιες τιμές στα σιτηρά, τα μαγειρικά έλαια, τα καύσιμα και τα λιπάσματα.
Η Μαρίνα Γράτσια, γεωπόνος υπεύθυνη για την παραγωγή ζωοτροφών στην ΕΑΣ, είπε ότι η αρνητική επίδραση από τον πόλεμο είναι απίθανο να εξαφανιστεί σύντομα.
«Ακόμα κι αν ο πόλεμος τελειώσει αύριο το πρωί, και όλοι ευχόμαστε να συμβεί, οι συνέπειες θα επιμείνουν για τουλάχιστον ακόμη ενάμιση χρόνο», είπε.
Πίσω στη φάρμα του, ο κ. Ζέβλης, γαλακτοπαραγωγός, συμφωνεί. «Αν κάτι δεν αλλάξει, το μέλλον θα είναι πολύ ζοφερό. Δεν θα υπάρξει μέλλον».
