Της Δήμητρας Καδδά
Στη Σύνοδο του Eurogroup της προσεχούς Δευτέρας το κέντρο βάρους είναι βέβαιο ότι έχει μετατοπιστεί ολοκληρωτικά σχεδόν στο ιταλικό ζήτημα και στην κρίση χρέους που απειλεί αυτό να προκαλέσει.
Στο περιθώριο όμως της συνόδου θα συζητηθεί και η πρόοδος των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης και Κομισιόν αναφορικά με το ελληνικό "αίτημα" για την μη μείωση των συντάξεων, για τα αντίμετρα του 2019, αλλά και το γενικότερο πλέγμα των μεταμνημονιακών προαπαιτούμενων της Ενισχυμένης Εποπτείας.
Οι τελευταίες πληροφορίες από κύκλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κάνουν λόγο για σημαντική πρόοδο η οποία δίδει, όπως αναφέρουν, τις δυνατότητες για μία θετική κατάληξη του ζητήματος, δηλαδή για μία θετική εισήγηση της Κομισιόν στις εκθέσεις της που αναμένονται το 2ο 15ήμερο του Νοεμβρίου.
Ωστόσο, πέρα από τις τεχνοκρατικές διαπραγματεύσεις με τον "παραδοσιακό" σύμμαχο της Ελλάδος, υπάρχουν και οι άλλοι "παίκτες" οι οποίοι θα έχουν σημαντικό ρόλο στην τελική πολιτική απόφαση που θα ληφθεί σε μεταγενέστερο Eurogroup: είτε στο έκτακτο που αναμένεται να γίνει εντός του Νοεμβρίου με επίσημο θέμα την εμβάθυνση της ΟΝΕ, είτε σε αυτό της 3ης Δεκεμβρίου.
Σε αυτό λοιπόν το "τερέν" των πολιτικών ζυμώσεων και αποφάσεων τα αγκάθια παραμένουν τόσο αναφορικά με τη στάση της Γερμανίας όσο και με την θέση που εκφράζει και επίσημα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο από το οποίο αναζητείται (τουλάχιστον) η ανοχή του και η σιωπή του στην έκθεση που το ίδιο θα ανακοινώσει τις πρώτες εβδομάδες του 2019.
Η σύνοδος
Η Ατζέντα της συνόδου της Δευτέρας περιλαμβάνει δύο διαδοχικές συνεδριάσεις. Ο πρώτος "γύρος" περιέχει την αξιολόγηση των σχεδίων προϋπολογισμών των κρατών μελών και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής σχετικά με το σχέδιο προϋπολογισμού της Ιταλίας.
Περιλαμβάνει επίσης συζήτηση σχετικά με τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην ΟΝΕ, αλλά και την εξαμηνιαία παρουσίαση των αποτελεσμάτων του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ.
Στην 2η μορφή του το Eurogroup θα συζητήσει τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής του Οκτωβρίου αλλά και την κρίσιμη πορεία για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.
Η κρίση στην Ιταλία
Στο ιταλικό ζήτημα, όπως εξηγούν πηγές των Βρυξελλών το μεγάλο θέμα είναι να μην μπει η Ιταλία με την ασκούμενη πολιτική σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (έλλειμμα άνω του 3% του ΑΕΠ), διότι αυτό θα έχει πολύ πιο μεγάλες επιπτώσεις, ειδικά στις αγορές.
Οι δυνατότητες "αντίδρασης" των κοινοτικών αγορών είναι περιορισμένες. Η "ποινή" για ένα κράτος που δεν συνετίζεται έρχεται μετά από μία μακρόσυρτη διαδικασία στο πλαίσιο των δημοσιονομικών κανιών, προβλέπει "πέναλτι" ίσο με το 0,25% του ΑΕΠ και εν συνεχεία με το 0,5% του ΑΕΠ και δεν έχει μέχρι στιγμής ποτέ εφαρμοσθεί.
Αν λοιπόν η "διαμάχη" οδηγηθεί σε μία τέτοια εξέλιξη, στο μεσοδιάστημα το χρέος θα γιγαντώνεται ακόμη περισσότερο και ο μεγάλος "τιμωρός" της χώρας (και όχι μόνο) θα είναι οι αγορές.
Μη βιώσιμο σε όρους 2ου Μνημονίου
Είναι χαρακτηριστικό του προβλήματος ότι στο 2ο μνημόνιο της Ελλάδας, όταν οι θεσμοί αποφάσιζαν το όριο βιωσιμότητας χρέους στο 120% του ΑΕΠ είχαν ως "ορόσημο" την Ιταλία, εξηγούν στελέχη που μετείχαν τότε στην διαπραγμάτευση. Ο λόγος ήταν ότι τότε το χρέος της Ιταλίας έφτανε στο 120% του ΑΕΠ και έπρεπε να είναι... βιώσιμο για ευνόητους λόγους διατήρησης της ευστάθειας της ΕΕ.
Σήμερα, το Ιταλικό χρέος έχει ξεπεράσει κατά 12 ολόκληρες μονάδες αυτό το "πλαφόν". Σε αξία δε είναι εξωφρενικό, στα 2,3 τρισ. ευρώ περίπου…
