Στο θέμα της αγοράς του ρωσικού συστήματος S-400 από την Τουρκία, που έχει εκνευρίσει σε απίστευτο βαθμό τους Αμερικανούς αξιωματούχους, δεν έχει εξευρεθεί ακόμα λύση.
Η διαφορά αυτή, συνεχίζει να μολύνει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, δήλωσε στην ιστοσελίδα μας διπλωματική πηγή της Ουάσιγκτον, που γνωρίζει το παρασκήνιο.
«Εξακολουθεί να μην υπάρχει λύση», δήλωσε χαρακτηριστικά. Εξέφρασε την πίστη ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, αν και θα το επιθυμούσε πάρα πολύ, δεν μπορεί να καταλήξει σε κάποια «διευθέτηση», που θα διασκέδαζε τις ανησυχίες της Αμερικής και της Τουρκίας. Πρόκειται για το απόλυτο αδιέξοδο, αν και λόγω του απρόβλεπτου κ. Τραμπ δεν πρέπει να αποκλειστεί τίποτα.
- Υπενθυμίζουμε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος συνεχίζει με προκλητικό τρόπο να καλύπτει την Τουρκία και να μην ανακοινώνει τις κυρώσεις, ως οφείλει.
- Η στάση του είναι απαράδεκτη και αποδεικνύει ότι άγεται και φέρεται από τα προσωπικά και τα επιχειρηματικά του συμφέροντα, όπως κατήγγειλε ο κ. Τζον Μπόλτον, πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου.
Οι δύο πλευρές παραμένουν σταθερές στις θέσεις τους, χωρίς να υποχωρούν, και με τα σημερινά δεδομένα δεν υπάρχει λύση στον ορίζοντα, παρά το γεγονός ότι στο παρασκήνιο διεξάγεται και αυτή τη στιγμή ένα παζάρι, όπως τόνισε στην ιστοσελίδα μας η διπλωματική πηγή.
Η αμερικανική πλευρά έχει ως επιλογή για να κάμψει την αντίσταση της Τουρκίας ένα κτύπημα εναντίον της τουρκικής οικονομίας, όπως έπραξε και το καλοκαίρι του 2018, για να επιτύχει την απελευθέρωση του πάστορα Άντριου Μπράνσον.
Σύμφωνα με την πηγή οι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου εξακολουθούν να πιστεύουν ότι οι S-400 «θα θέσουν σε κίνδυνο ΟΛΑ τα συστήματα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ που έχει κατά καιρούς αγοράσει η Τουρκία από την Αμερική και δυτικές χώρες».
Μέχρι και τώρα οι Αμερικανοί υποστηρίζουν στη βάση έκθεσης του υπουργείου Άμυνας ότι οι S-400 είναι η απόλυτη απειλή για τα αμερικανικά μαχητικά F-35. Η πηγή θυμίζει ότι οι Τούρκοι έκαναν τις δοκιμές του ρωσικού συστήματος εναντίον των F-16 που διαθέτει η τουρκική πολεμική αεροπορία. Η κίνηση εξόργισε τους Αμερικανούς και το θέμα ετέθη σε μία εκ των τηλεφωνικών συνομιλιών, που είχε ο Ντόναλντ Τραμπ με τον Τούρκο ομόλογό του, Ταγίπ Ερντογάν.
- Η αμερικανική πλευρά έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι η αγορά των S-400 θέτει σε άμεσο κίνδυνο την Τουρκία, η οποία θα αντιμετωπίσει κυρώσεις στο πλαίσιο του νόμου CAATSA, που αφορά τις χώρες που η Αμερική θεωρεί εχθρικές. Στον κατάλογο βρίσκονται και η Ρωσία και το Ιράν, με τις οποίες η Άγκυρα έχει στρατηγική συμμαχία.
Σε πρόσφατη συζήτηση μέσω τηλεδιάσκεψης, που οργάνωσε η φιλοτουρκική «δεξαμενή σκέψης» Atlantic Council, ο εκπρόσωπος της Τουρκικής Προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν, δήλωσε χωρίς ντροπή ότι η Άγκυρα θα ενεργοποιήσει τους S-400 και ότι δεν το έπραξε μέχρι τώρα λόγω της πανδημίας του κορωναϊού.
Η Τουρκία, είπε ο κ. Καλίν, θα καθυστερήσει για κάποιο χρονικό διάστημα να αναπτύξει στο έδαφος της τα ρωσικά συστήματα αντιαεροπορικής αντιπυραυλικής άμυνας, εξαιτίας της έξαρσης του κορονοϊού, αλλά οπωσδήποτε θα τα αναπτύξει.
Ο Τούρκος αξιωματούχος σημείωσε ότι «έχει υπάρξει μια καθυστέρηση εξαιτίας του κορονοϊού άλλα θα προχωρήσουμε όπως έχει σχεδιασθεί». Ο κ. Καλίν επανέλαβε και το γνωστό τουρκικό παραμύθι, ότι ο κ. Ερντογάν είχε πει αρκετές φορές στον πρόεδρο των ΗΠΑ ότι ενδιαφέρεται επίσης για την αγορά των αμερικανικών συστημάτων Patriot.
Του απάντησε ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία Ντέιβιντ Σάτερφιλντ, ο οποίος παρουσίασε την αμερικανική θέση με ισχυρό τρόπο.
«Έχουμε κάνει τη θέση μας αρκετά σαφή», είπε, ότι δηλαδή η απόκτηση των S-400, εκθέτει την Τουρκία στην πολύ πραγματική πιθανότητα για κυρώσεις από το (αμερικανικό) Κογκρέσο”.
Ο Αμερικανός πρέσβης είπε συγκεκριμένα τα εξής:
- “Κάναμε τη θέση μας αρκετά σαφή στον Πρόεδρο Ερντογάν, σε όλους τους ανώτερους ηγέτες της Τουρκίας, και αυτή είναι ότι η λειτουργία του συστήματος S-400 εκθέτει την Τουρκία στην πολύ σημαντική πιθανότητα κυρώσεων από το Κογκρέσο, αυτές που προβλέπονται από το νόμο CAATSA, αλλά και πρόσθετες ανεξάρτητες νομοθετικές κυρώσεις.
- Δεν έχουμε στην κατοχή μας τις απαιτούμενες διαβεβαιώσεις από την Τουρκική κυβέρνηση που θα μας επέτρεπαν να μετριάσουμε αυτές τις ανησυχίες”.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Ερντογάν και οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Χουλουσί Ακάρ έδωσαν προσωπικές διαβεβαιώσεις στους ομολόγους τους ότι οι S-400 δεν θα βρεθούν σε καμία περίπτωση κοντά με αμερικανικά συστήματα, τονίζοντας ότι σύμφωνα με τις δικές τους έρευνες, το ρωσικό σύστημα δεν αποτελεί απειλή για τα F-35. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η αμερικανική απάντηση από τον κ. Τραμπ και τους επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου, Μάικ Πομπέο και Μαρκ Έσπερ ήταν απορριπτική των τουρκικών δικαιολογιών.
Η διπλωματική πηγή δήλωσε στην ιστοσελίδα μας ότι κατά την άποψή της οι ΗΠΑ και η Τουρκία βρίσκονται ενώπιον πλήρους αδιεξόδου για το θέμα των S-400, και ότι παρά τις συχνές επαφές στο ανώτατο επίπεδο οι σχέσεις παραμένουν σε παρατεταμένη κρίση.
Σύμφωνα με την ανάλυση της πηγής, ο κ. Τραμπ είναι εγκλωβισμένος στην υπόθεση αυτή από νόμο που επέβαλε ο ίδιος στη Βουλή και τη Γερουσία, αλλά και από ένα εχθρικό Κογκρέσο. Ακόμα και οι νομοθέτες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος εναντιώνονται στην αγορά των S-400 από την Τουρκία και θα υποστηρίξουν την επιβολή αυστηρών κυρώσεων.
