Αν ταλαιπωρείστε από ξαφνικούς πονοκεφάλους, ιδίως πρωινούς, ή αν νιώθετε να «γκριζάρει» η όρασή σας, τότε ίσως θα πρέπει να ελέγξετε το ενδεχόμενο να ανεβάζετε πίεση του εγκεφάλου, γνωστή και ως ενδοκρανιακή υπέρταση. Η συγκεκριμένη πίεση μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, ή να είναι χρόνιο πρόβλημα, αλλά λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν τα σημάδια και τα συμπτώματα της πάθησης.
Εάν, μάλιστα, δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η ενδοκρανιακή υπέρταση μπορεί να οδηγήσει σε θρόμβο αίματος στον εγκέφαλο, όγκο στον εγκέφαλο, ή και εγκεφαλική λοίμωξη, άρα να εξελιχθεί σε απειλητική κατάσταση για τη ζωή.
Πιο ευάλωτες οι νεαρές γυναίκες
Η ιδιοπαθής ενδοκρανιακή υπέρταση επηρεάζει κυρίως τις γυναίκες ηλικίας 20-39 ετών και έχει συνδεθεί με το υπερβολικό βάρος, τυχόν ορμονικά προβλήματα (όπως το σύνδρομο Cushing), με την λήψη αντισυλληπτικών χαπιών, με την έλλειψη ερυθρών αιμοσφαιρίων, με τον λύκο (αυτοάνοσο νόσημα) και τη νεφροπάθεια.
Εξαιρετικά πιο σοβαρή η χρόνια μορφή της νόσου
Η χρόνια ενδοκρανιακή υπέρταση προκαλεί καθημερινή κεφαλαλγία και έντονες πιέσεις γύρω από τα νεύρα στο μάτι. Επίσης, προκαλεί μόνιμη απώλεια όρασης στο 25% των ατόμων που δεν έχουν υποβληθεί σε θεραπεία.
Τα αίτια της ενδοκρανιακής υπέρτασης
Η ακριβής αιτία για την ενδοκρανιακή υπέρταση είναι ασαφής. Τα πιο πιθανά αίτια είναι:
- Θρόμβος αίματος στην επιφάνεια του εγκεφάλου (χρόνιος υποδόριο αιμάτωμα)
- Όγκος στον εγκέφαλο
- Εγκεφαλική λοίμωξη (π.χ. μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα)
- Υδροκεφαλία (συσσώρευση υγρού γύρω και μέσα στον εγκέφαλο)
- Ανωμαλίες αιμοφόρων αγγείων (π.χ. αρτηριοφλεβικό συρίγγιο ή αρτηριοφλεβική δυσπλασία)
- Θρόμβος αίματος σε μία από τις φλέβες του εγκεφάλου (θρόμβωση φλεβικού κόλπου)
Τα συμπτώματα της ενδοκρανιακής υπέρτασης
Τα συμπτώματα της χρόνιας ενδοκρανιακής υπέρτασης μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Διαρκή πονοκέφαλο, ο οποίος μπορεί να είναι χειρότερος όταν ξυπνάτε το πρωί, όταν βήχετε και όταν πιέζεστε (πχ σηκώνετε βάρος, σκύβετε κλπ)
- Αν η ενδοκρανιακή υπέρταση έρθει ξαφνικά, θα μπορούσε να οφείλεται σε εγκεφαλικό επεισόδιο, σοβαρό τραυματισμό στο κεφάλι ή σε απόστημα του εγκεφάλου
- Θολή όραση ή διπλωπία
- Προσωρινή απώλεια της όρασης (η όρασή σας μπορεί να γίνει σκοτεινή ή να «γκριζάρει» για μερικά δευτερόλεπτα κάθε φορά). Αυτό μπορεί να προκληθεί από βήχα, φτέρνισμα ή επειδή σκύψατε προς τα κάτω
- Τάση προς εμετό
- Υπνηλία και ευερεθιστότητα
«Φτωχές» οι θεραπευτικές επιλογές
Δυστυχώς, οι θεραπείες για την ελάττωση της εγκεφαλικής πίεσης είναι λίγες και οι νέες θεραπείες απαραίτητες. Η τρέχουσα πρωτογενής θεραπεία για την ενδοκρανιακή υπέρταση είναι η φαρμακευτική ουσία «ακεταζολαμίδη», η οποία όμως δεν λειτουργεί καλά για πολλούς ασθενείς, ενώ παράλληλα έχει σοβαρές παρενέργειες, με συνέπεια το 48% των ασθενών να σταματούν να την παίρνουν.
Ένα «νέο» φάρμακο
Έρευνα που διεξήχθη στο πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ έδειξε ότι ένα γνωστό φάρμακο που χρησιμοποιείται συνήθως για τη θεραπεία ασθενών με παχυσαρκία ή διαβήτη τύπου 2, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για την μείωση της εγκεφαλικής πίεσης. Ο λόγος για το «GLP-1 extendin-4», το οποίο μελετήθηκε επί 3 χρόνια σε ασθενείς με ενδοκρανιακή υπέρταση. Όπως προέκυψε, το συγκεκριμένο φάρμακο μειώνει σημαντικά την πίεση του εγκεφάλου – και μάλιστα ραγδαία – κατά περίπου 44%, με σημαντικές επιδράσεις μετά από μόλις δέκα λεπτά αφότου χορηγηθεί. Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι οι επιδράσεις διαρκούν τουλάχιστον 24 ώρες.
Αυτά τα ευρήματα μεταφράζονται σε μια νέα στρατηγική θεραπείας για την χρόνια ενδοκρανιακή υπέρταση, καθώς το φάρμακο GLP-1 είναι ασφαλές και ευρέως χρησιμοποιούμενο για τη θεραπεία του διαβήτη και της παχυσαρκίας. Είναι επίσης πιθανό αυτή η θεραπεία να αλλάξει ριζικά την αντιμετώπιση και άλλων παθήσεων που χαρακτηρίζονται από αυξημένη πίεση του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφαλικού επεισοδίου, του υδροκεφαλισμού και του εγκεφαλικού τραύματος.
