Αδιαμφισβήτητο φαβορί για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία φαντάζει ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος στο 98,4% της ενσωμάτωσης συγκεντρώνει 49,3% έναντι 45% του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου αν και οι δημοσκοπήσεις τον έφερναν στην πρώτη θέση.
Το αποτέλεσμα –αν επιβεβαιωθεί πως είναι το τελικό– σημαίνει πως θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος την 28η Μαΐου.
Έπειτα από μια εκλογική διαδικασία με συμμετοχή άνευ προηγουμένου, παρά την κρίση, και τρεις μήνες μετά τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε τη χώρα την 6η Φεβρουαρίου, αυτός που έχει αποκτήσει το προσωνύμιο «σουλτάνος», διαβεβαίωσε πως είναι «καθαρά μπροστά», ότι έχει προβάδισμα 2,6 εκατομμυρίων ψήφων και είναι έτοιμος να «σεβαστεί» το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου, αν απαιτείται.
Ρυθμιστικό παράγοντα πάντως θα αποτελέσει ο τρίτος υποψήφιος, Σινάν Ογάν ο οποίος κατάφερε ένα ποσοστό - εκπληξη 5,24% και θεωρείται πολύ πιθανό να στηρίξει τον Ταγίπ Ερντογάν.
Η νέα νίκη του Ερντογάν, που μπορεί να προκάλεσε έκπληξη στα δυτικά μέσα, δεν ήταν κάτι μη αναμενόμενο στο εσωτερικό της Τουρκίας. Οι λόγοι πάρα πολλοί, όμως οι δυο κύριοι είναι ο Ερντογάν από τη μια και η Εθνική Συμμαχία του Κιλιτσντάρογλου από την άλλη.
Ο ερντογάν εκπροσωπεί τον μέσο Τούρκο, χρησιμοποιεί την παράδοση, εκφράζεται λαϊκά, παρόλο που κάποιοι τον κατηγορούν για λαϊκισμό. Έχει όραμα να κάνει μεγάλη την Τουρκία.
Από την πλευρά της Εθνικής Συμμαχίας, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου είναι ένας γραφειοκράτης, ήπιων τόνων, όμως μακριά από τον μέσο Τούρκο, καθώς έχει μεγαλώσει σ’ ένα αστικό περιβάλλον.
Θρίλερ στην Κωνσταντινούπολη
Σε θρίλερ πάντως οδηγείται η αναμέτρηση στην Κωνσταντινούπολη που όπως έχει δηλώσει κατ' επανάληψη ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι η πόλη όπου ο υποψήφιος που επικρατεί εκλέγεται και πρόεδρος.
Στις 05:00 τα ξημερώματα της Δευτέρας, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ήταν μπροστά από τον Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη με 48,53%, έναντι 46,71%.
#Türkiye’s President #Erdogan addresses supporters in front of AK Party’s headquarters in Ankara
— Saleem Iqbal Qadri (@SaleemQadri_) May 14, 2023
- They (the opposition) are trying to fool people by saying they are ahead. #Turkey #TurkeyElections #tuerkeiwahl #2023secim pic.twitter.com/L42HxscWbF
Δηλώνουν και οι δύο σίγουροι για τη νίκη
Οι δυο διεκδικητές της εξουσίας στην Τουρκία, ο απερχόμενος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο αντίπαλός του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, δήλωσαν και οι δύο βέβαιοι για τη νίκη μετά την ψηφοφορία που διεξήχθη χθες Κυριακή, καθώς η διεξαγωγή δεύτερου γύρου της αναμέτρησης, την 28η Μαΐου, μοιάζει ολοένα πιο αναμφίβολη.
Ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε πεπεισμένος μπροστά σε μια θάλασσα υποστηρικτών του μέσα στη νύχτα πως «θα υπηρετήσει τη χώρα για ακόμη πέντε χρόνια».
«Δεν ξέρουμε ακόμη αν οι εκλογές τερματίστηκαν με αυτόν τον πρώτο γύρο αλλά αν ο λαός επέλεξε να γίνει δεύτερος γύρος, θα το σεβαστούμε», δεσμεύτηκε ο Τούρκος πρόεδρος.
Balkon Konuşmamız... https://t.co/7iP3BsIp7n
— AK Parti (@Akparti) May 14, 2023
Την πεποίθησή του εξέφρασε και ο αντίπαλός του, υποσχόμενος στους δικούς του υποστηρικτές πως «θα νικήσουμε οπωσδήποτε στον δεύτερο γύρο», επικαλούμενος την «ανάγκη της κοινωνίας για αλλαγή».
Είναι η πρώτη φορά που ο αρχηγός του κράτους θα αναγκαστεί να συμμετάσχει σε δεύτερο γύρο, που δεν κατάφερε να συγκεντρώσει πάνω από το 50% των ψήφων.
Απέναντί του, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, πρώην δημόσιος λειτουργός, 74 ετών, υποψήφιος συμμαχίας χωρίς προηγούμενο έξι παρατάξεων της αντιπολίτευσης, φερόταν να προηγείται κατά τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων, έστω οριακά.
Όμως, κατά τα αποτελέσματα με το 95% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί, λάμβανε μόλις το 45% των ψήφων ως τις 03:30 [τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας]. Η συμμαχία του αμφισβήτησε αμέσως τον αριθμό αυτό, υποστηρίζοντας πως αποκρύπτεται μέρος των ψήφων υπέρ του από τα συστήματα του ανώτερου εκλογικού συμβουλίου (YSK, η εθνική εφορευτική επιτροπή της Τουρκίας).
«Εμποδίζετε τη βούληση του λαού της Τουρκίας. Αλλά δεν θα μπορέσετε να εμποδίσετε αυτό που θα γίνει, δεν θα δεχτούμε ποτέ τετελεσμένα», προειδοποίησε ο κ. Κιλιτσντάρογλου.
Ο υποψήφιος που ήρθε τρίτος, ο Σινόν Ογάν, πρώην βουλευτής του ακροδεξιού εθνικιστικού MHP, που έλαβε το 5% των ψήφων, ετοιμάζεται να τις παζαρέψει, αλλά δεν ξεκαθάρισε με ποιον.
Χθες βράδυ, οι δυο βασικοί υποψήφιοι αποδύθηκαν σε μάχη αριθμών, απαιτώντας οι εκλογικοί αντιπρόσωποι των παρατάξεών τους να παραμείνουν στα εκλογικά τμήματα «μέχρι τέλους».
Basın Açıklaması https://t.co/ayeGw0B5ME
— Kemal Kılıçdaroğlu (@kilicdarogluk) May 14, 2023
Ενθουσιασμός στο εκλογικό κοινό
Όλη μέρα χθες, οι κάλπες γέμιζαν με ταχύτητα από τους ενθουσιώδεις ψηφοφόρους, που σε αρκετές περιπτώσεις χρειάστηκε να περιμένουν ώρες για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Η συμμετοχή στη διαδικασία εκτιμάται πως έσπασε ρεκόρ, έφθασε κοντά στο 90%, αν και δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα από την εφορευτική επιτροπή ακόμη.
Οι περίπου 64 εκατ. πολίτες με δικαίωμα ψήφου καλούνταν επίσης να αναδείξουν τα 600 μέλη της τουρκικής Βουλής με έδρα την Άγκυρα.
Ο κ. Ερντογάν είπε πως η παράταξή του, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), εξασφάλισε την πλειοψηφία μαζί με τον εταίρο του, το ακροδεξιό εθνικιστικό MHP.
Το 2018, στις πιο πρόσφατες προεδρικές εκλογές, ο κ. Ερντογάν κέρδισε στον πρώτο γύρο, με πάνω από το 52,5% των ψήφων. Η διεξαγωγή επαναληπτικού γύρου θα ήταν αφ’ εαυτής απογοητευτική εξέλιξη για τον αρχηγό του κράτους, που αρχικά πιστωνόταν πως ανέπτυξε τη χώρα του, της χάρισε ευημερία, προτού οι κρίσεις αρχίσουν να διαδέχονται η μια την άλλη και ο ίδιος κατηγορηθεί για αυταρχική παρέκκλιση. Ο αντίπαλός του, ο κ. Κιλιτσντάρογλου, λέει πως θέλει να επαναφέρει «τη δημοκρατία», πιο ορθόδοξες οικονομικές πολιτικές και να υπερασπιστεί τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους.
«Για να το πούμε απλά, θέλουμε τη γαλλική επανάσταση: ‘ισότητα, ελευθερία, αδελφοσύνη’, διότι τα τελευταία 20 χρόνια, όλα αυτά εξαφανίστηκαν», δήλωνε χθες σε πλούσια συνοικία της Κωνσταντινούπολης ο 58χρονος Ουλβί Αμιντζί, με μπλουτζίν και με τατουάζ στο χέρι.
«Εγώ λέω ‘συνεχίζουμε’ με τον Ερντογάν», έλεγε αντίθετα η Νουρτζάν Σογέρ, με μαντίλα στα μαλλιά, μπροστά σε εκλογικό κέντρο του AKP στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης.
Στην μαρτυρική Αντάκια (Αντιόχεια), νότια, που μετατράπηκε σε σωρούς από συντρίμμια όταν χτύπησε ο σεισμός του Φεβρουαρίου, ο Μεμέτ Τοπάλογλου, που πήγε από τους πρώτους στο εκλογικό τμήμα, έλεγε «χρειάζεται αλλαγή», «φτάνει».
Ο κ. Κιλιτσντάρογλου είναι υποψήφιος ετερόκλιτου μετώπου άνευ προηγουμένου έξι παρατάξεων της αντιπολίτευσης, στο φάσμα από την εθνικιστική δεξιά ως τη φιλελεύθερη κεντροαριστερά περνώντας από το πολιτικό ισλάμ, που ήλπιζε ότι του έδινε τη νίκη, και είχε επίσης την υποστήριξη του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, της τρίτης πολιτικής δύναμης στη χώρα.
Ο κ. Ερντογάν έμοιαζε να βρίσκεται σε δύσκολη θέση, με τη χώρα βυθισμένη σε οικονομική κρίση, το νόμισμα να έχει χάσει τη μισή αξία του, τον πληθωρισμό στα ουράνια, πάνω από το 85% το φθινόπωρο. Παρ’ όλ’ αυτά, «ο λαός επέλεξε τη σταθερότητα και την ασφάλεια σε αυτές τις εκλογές», διαβεβαίωσε.
Οι βουλευτικές και προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες κρίνουν όχι μόνο ποιος θα κυβερνήσει την Τουρκία, κράτος μέλος του NATO και –τουλάχιστον στη θεωρία– υποψήφιο προς ένταξη στην ΕΕ, αλλά και το πώς θα την κυβερνήσει, την εξέλιξη της οικονομίας, καθώς και την εξωτερική πολιτική της, που σημαδεύτηκε από αρκετές απρόβλεπτες στροφές.
Τι ψήφισαν οι Τούρκοι στην Ελλάδα
Τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου φαίνεται πως ψήφισαν στην πλειονότητά τους οι Τούρκοι πολίτες που άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα που παρουσιάζει το πρακτορείο Anadolu.
Από την καταμέτρηση στις 36 κάλπες που στήθηκαν στην Ελλάδα, ο Κιλιτσντάρογλου συγκεντρώνει 70,42% και ο Ερντογάν ακολουθεί με 24,51%.
Η συμμετοχή ανήλθε στο 18,94% και έγκυρες είναι 355 ψήφοι από τις 360 που έχουν καταμετρηθεί, στο 44,44% των καλπών.
Μεράλ Ακσενέρ: Θα κυνηγήσουμε κάθε ψήφο του έθνους
Η Μεράλ Ακσενέρ, επικεφαλής του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος της συμμαχίας της αντιπολίτευσης του Κιλιτσντάρογλου, δήλωσε ότι οι αντίπαλοί τους εργάζονται για να αλλάξουν την αντίληψη του κοινού σε μια άλλη εκλογική αναμέτρηση.
«Αλλά εμείς δεν θα το δεχτούμε, γιατί έχουμε δει αυτή την ταινία πολλές φορές στο παρελθόν», πρόσθεσε ο ηγέτης του κόμματος IYI σε ένα tweet, ασκώντας προφανώς κριτική στα αποτελέσματα που ανακοίνωσε το κρατικό πρακτορείο Anadolu.
«Θα κυνηγήσουμε κάθε ψήφο του έθνους μας μέχρι το τέλος. Είμαστε εδώ μέχρι το πρωί! Μην ανησυχείτε, όλα είναι καλά - ο ήλιος είναι στη θέση του! ΚΕΡΔΊΖΟΥΜΕ!».
