Η άσκηση επιρροής του Ιράν στη Συρία και ο ρόλος των εκεί ανθρωπιστικών οργανώσεων
Η Τεχεράνη φαίνεται ότι κατάφερε να βελτιώσει τις οικονομικές της σχέσεις με τη Συρία και να επιτύχει μια σταθερή άνοδο των ιρανικών εξαγωγών εκεί. Συνεχίζει τις προσπάθειές της να ενισχύσει τον έλεγχο της επαρχίας Ντέιρ εζ-Ζορ, γνωστή για τον αγροτικό και πετρελαϊκό της πλούτο.
Το Ιράν, σύμφωνα με τον Μοχάμεντ Χαρντάν του al-Monitor, εργάζεται έτσι τόσο από στρατιωτική όσο και από οικονομική άποψη για να αντισταθμίσει τις υλικές απώλειες που υπέστη υπερασπιζόμενο το συριακό καθεστώς.
Εν τω μεταξύ, οι Ρώσοι προσπαθούν να μονοπωλήσουν το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων στη Συρία, ειδικά σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και την ανοικοδόμηση, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα των Ιρανών και τις συμφωνίες που έχουν υπογραφεί με τη συριακή πλευρά. Οι αντικρουόμενες συμφωνίες και συμβάσεις σε ορισμένους τομείς, κυρίως στους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, μεταξύ του Ιράν και της Ρωσίας ενδέχεται να οδηγήσουν σε διαφωνίες ως προς αυτό.
Το Ιράν έχει χρησιμοποιήσει συριακούς και αραβικούς θεσμούς και στοιχεία για να καλύψει την οικονομική του δραστηριότητα και τις επενδύσεις του στο Ντέιρ εζ-Ζορ, οι οποίες χρηματοδοτούνται από διεθνείς οργανισμούς που ορίζονται ως “ανθρωπιστικές ενώσεις που βοηθούν τους Σύρους που έχουν πληγεί από τον πόλεμο”. Εν τω μεταξύ, υπογράφει συμβάσεις για την αποκατάσταση σχολείων, δρόμων και γεφυρών, που έχουν εγκριθεί από αξιωματούχους του συριακού καθεστώτος στο Ντέιρ εζ-Ζορ.
Ο πολιτικός αναλυτής Χασάν αλ-Νίφι είπε σε συνέντευξή του: “Η ιρανική επιρροή στη Συρία δεν περιορίζεται πλέον στον στρατιωτικό και πολιτικό έλεγχο. Το Ιράν έχει μεγαλύτερες φιλοδοξίες και έχει αρχίσει να χαράσσει νέες στρατηγικές για να κυριαρχήσει στην οικονομία της Συρίας, μέσω επενδύσεων στους τομείς του τουρισμού και του εμπορίου”.
Είπε, “Η επιθυμία του Ιράν να κυριαρχήσει στην πλούσια σε πετρέλαιο πόλη Ντέιρ εζ-Ζορ πηγάζει από το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον την ελέγχει. Το Ιράν προσπαθεί να καρπωθεί ό,τι μπορεί για να έχει οικονομική αλλά και στρατιωτική κυριαρχία στη Συρία, ειδικά από τη στιγμή που η Ρωσία έχει καταλάβει τους υπόγειους πόρους και την ενέργεια”.
Φαίνεται ότι αυτές οι ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν διοχετεύσει μεγάλα ποσά στις επιχειρήσεις αποκατάστασης, που ξεπερνούν αυτά που είχαν διατεθεί. Μεγάλες επιχειρήσεις ανοικοδόμησης πραγματοποιήθηκαν στο αλ-Μπουκαμάλ και στην ύπαιθρό του, όπου ανακαινίστηκαν δεκάδες σχολεία, καθώς και στα χωριά αλ-Σουβαΐγια και αλ-Χάρι στα σύνορα Συρίας-Ιράκ, τα οποία είναι εξαιρετικά σημαντικά για το Ιράν λόγω στην γειτνίασή τους με το συνοριακό πέρασμα αλ-Κάιμ και το πέρασμα που ελέγχεται από τις φιλοϊρανικές Μονάδες Λαϊκής Κινητοποίησης του Ιράκ. Για να μην αναφέρουμε ότι οι οικογένειες των μελών της ιρανικής πολιτοφυλακής έχουν εγκατασταθεί σε αυτά τα δύο χωριά, εκτός από το αλ-Μπουκαμάλ.
Ο Ανάς Σαουάκ, ερευνητής στο Jusoor for Studies, είπε ότι “το Ιράν βασίζεται σε ανθρωπιστικές οργανώσεις στο Ντέιρ εζ-Ζορ από τότε που το καθεστώς ανέκτησε τον έλεγχο τμημάτων του το 2017, ως πηγή χρηματοδότησης για τη στρατιωτική του παρουσία στην περιοχή. Αυτές οι οργανώσεις περιλαμβάνουν το Imam al-Kadhum for Development, το Imam al-Mukhtar Foundation και το Al Fourat for Peace. Το Ιράν επωφελείται από αυτή τη χρηματοδότηση με διάφορους τρόπους, συμπεριλαμβανομένου του προσανατολισμού της οικονομικής στήριξης που διατίθεται σε αυτούς τους οργανισμούς για να εξυπηρετήσει το σχέδιό του για τη διάδοση του σιιτισμού στην περιοχή μέσω της διανομής βοήθειας ή της δημιουργίας μικρών και μεσαίων έργων υπηρεσιών σε ορισμένες περιοχές”.
Σημείωσε, ότι “το Ιράν το κάνει αυτό για να κερδίσει την πίστη του πληθυσμού σε αυτές τις περιοχές ή να επωφεληθεί από αυτήν την υποστήριξη στη χρηματοδότηση των μελών της πολιτοφυλακής του και στην παροχή τροφής και ιατρικής βοήθειας σε αυτούς και τις οικογένειές τους. Επιπλέον, αρκετές ιρανικές φιλανθρωπικές οργανώσεις παρέχουν ιατρικές υπηρεσίες και βοήθεια σε μέλη των δυνάμεων του καθεστώτος, των Δυνάμεων Εθνικής Άμυνας και των Ταξιαρχιών Μπάαθ. Όλα αυτά τα τοπικά ιδρύματα και ενώσεις διοικούνται μέσω της Ιρανικής Πολιτιστικής Καγκελαρίας στη Δαμασκό”.
Η επίσημη σελίδα της επαρχίας Ντέιρ εζ-Ζορ δημοσίευσε πληροφορίες για τα κεφάλαια που λαμβάνουν οι ιρανικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στη Συρία από τα Ηνωμένα Έθνη, σημειώνοντας ότι πάνω από 2 δισεκατομμύρια συριακές λίρες έχουν παρασχεθεί για τρία έργα στην περιοχή.
Ο Σαουάκ πρόσθεσε ότι τα μεγάλα χρηματικά ποσά που αποκτούν αυτές οι οργανώσεις από τα πλαστά κατασκευαστικά συμβόλαια χρησιμοποιούνται για να καλύψουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες και να πληρώσουν τους μισθούς των μελών τους. Το μέγεθος των στρατιωτικών δαπανών του Ιράν στη Συρία δεν είναι γνωστό.
Εν τω μεταξύ, ο Φαντέλ Αμπντούλ Γκάνι, διευθυντής του Συριακού Δικτύου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, είπε στο Al-Monitor ότι: “Το Ιράν δεν επιδιώκει μόνο να αντισταθμίσει τις απώλειές του, αλλά επιδιώκει επίσης να παραμείνει μακροπρόθεσμα στη Συρία. Επικεντρώνεται στο Ντέιρ εζ-Ζορ επειδή βρίσκεται κοντά στα σύνορα με το Ιράκ, γεγονός που διευκολύνει την παροχή υποστήριξης. Το Ιράν έχει ιδρύσει δεκάδες φιλανθρωπικές και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις σε αρκετές περιοχές της Συρίας, ως μέρος μιας ευρείας εκστρατείας για την οικοδόμηση επιρροής και το μονοπώλιο της παροχής υπηρεσιών και ανθρωπιστικής βοήθειας σε περιοχές στρατηγικής σημασίας για την Τεχεράνη. Κανείς δεν θα μπορέσει να διαχωρίσει το ιρανικό καθεστώς από το συριακό καθεστώς, καθώς και οι δύο έχουν δημιουργήσει ισχυρά δίκτυα εντός του κράτους και της κοινωνίας”.
Είπε: “η ίδρυση από το Ιράν τουλάχιστον 38 οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο Χαλέπι, τη Χομς, τη Δαμασκό, τη Νταράα, τη Ντέιρ εζ-Ζορ, τη Λατάκια, τη Χάμα και την Κουνέιτρα είναι μια προσπάθεια να ανοίξει ο δρόμος για μια μακροχρόνια ιρανική παρουσία στη Συρία και ένα βήμα για να αναγκαστούν οι διεθνείς θεσμοί και ο ΟΗΕ να συνεργαστούν μαζί του και να το χρηματοδοτήσουν, ώστε να μπορεί να κλέψει τη βοήθεια που διατίθεται για τον συριακό λαό. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους όλοι αρνούνται να παράσχουν ανθρωπιστική βοήθεια μέσω της βορειοδυτικής Συρίας επειδή θα καταναλωθεί εκεί”.
Επειδή αυτοί οι οργανισμοί αυτοπροσδιορίζονται ως ανθρωπιστικοί, ειδικεύονται σε όλους τους τομείς εξυπηρέτησης, ευαισθητοποίησης, ανάπτυξης και ανταπόκρισης, όπως η διατροφή και η οικονομική ανακούφιση.
Πέτρος Κράνιας
capital.gr
