Η βελτίωση των καιρικών συνθηκών έχει αυξήσει τις δια θαλάσσης ελεύσεις μεταναστών στην πατρίδα μας. Τα τελευταία 24ωρα σχεδόν καθημερινά φθάνουν στην Κύπρο μετανάστες με σαπιοκάραβα ή με ψαρόβαρκες θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και την ίδια τη ζωή τους. Οι λειτουργοί στο ΚΣΕΔ και οι αστυνομικοί της Λιμενικής Αστυνομίας «γράφουν» υπερωρίες προσπαθώντας να προφυλάξουν τις ακτές της χώρας μας αλλά και να προσφέρουν βοήθεια σε όσους μετανάστες κινδυνεύουν στη φουρτουνιασμένη θάλασσα.

  • Συνήθως στα σκάφη αυτά βρίσκονται και παιδιά τα οποία φορτώνονται σαν έπιπλα, μαζί με τους γονείς τους, για το ταξίδι της ελπίδας, ένα ταξίδι το οποίο μπορεί να μην έχει ποτέ κατάληξη. Είναι νωπές οι μνήμες από τις τραγωδίες του πρόσφατος παρελθόντος στα κύματα της Μεσογείου. Η Κύπρος είναι η χώρα της Ε.Ε. που δέχεται τους περισσότερους μετανάστες, σε σχέση με τον πληθυσμό της.

Το βάρος που επωμίζεται η Κυπριακή Δημοκρατία λόγω των πολύ αυξημένων μεταναστευτικών ροών είναι δυσανάλογο με το μέγεθος και τον πληθυσμό της και αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, του Φεβρουαρίου 2023, η Κύπρος κατέγραψε τη μεγαλύτερη αναλογία νέων αιτητών ασύλου ανά εκατομμύριο, με τους απόλυτους αριθμούς ωστόσο να σημειώνουν σημαντική μείωση σε σχέση με πέρσι. Το μεγαλύτερο ποσοστό των αιτητών ασύλου αφορά σε πρόσωπα, τα οποία συστηματικά και οργανωμένα προωθεί η Τουρκία προς τις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου μέσω των κατεχομένων. Το ποσοστό των αιτούντων και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην Κύπρο αντιστοιχεί περίπου στο 4% του πληθυσμού. Σύμφωνα με τις αρμόδιες υπηρεσίες πρόκειται για τεράστιο αριθμό σε σύγκριση με τον πληθυσμό της Κύπρου. Στις υπόλοιπες χώρες πρώτης γραμμής της Ε.Ε. το ποσοστό αυτό δεν υπερβαίνει το 1% και η Κυπριακή Δημοκρατία στο παρελθόν υπέβαλε αίτημα για κατεπείγουσα εξεύρεση τρόπων παροχής απτής και συγκεκριμένης αρωγής προς την Κύπρο, τόσο από την ίδια την Ε.Ε. όσο και τους εταίρους της. 

  • Το μεταναστευτικό είναι ένα από τα θέματα που απασχολούν την Ευρώπη ωστόσο φαίνεται ότι πρόκειται για μια πολύ δύσκολη εξίσωση της οποίας η λύση είναι πολύπλοκη. Επιπλέον η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από την Τουρκία δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τις προσπάθειες αντιμετώπισης του. Στην Κύπρο σχεδόν όλοι οι μετανάστες εισέρχονται μέσω Τουρκίας, ακολούθως μεταβαίνουν στα κατεχόμενα και στη συνέχεια δια μέσου της πράσινης γραμμής φθάνουν στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές και ζητούν πολιτικό άσυλο. Οι γενικότερες συνθήκες που επικρατούν στον κόσμο όπως η γεωπολιτική αστάθεια, οι δημογραφικές τάσεις και η κλιματική αλλαγή εντείνουν τις μεταναστευτικές πιέσεις.

Τον περασμένο Φεβρουάριο οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 27 κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν να ληφθεί σειρά μέτρων με σκοπό να μειωθεί ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών που φθάνουν στην Ευρώπη. «Θα ενεργήσουμε για την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων μας και την αποτροπή της παράτυπης μετανάστευσης», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μετά τις εργασίες της εν λόγω άτυπης συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θεωρούν ιδιαίτερης σημασίας την εξωτερική διάσταση του προβλήματος και την ανάπτυξη δράσεων και συνεργασιών με τρίτες χώρες καταγωγής και διέλευσης μεταναστών, ώστε να αποτραπούν οι παράτυπες αφίξεις και να εντατικοποιηθούν οι επιστροφές όσων δεν δικαιούνται προστασία. Πρόσθετα προωθούνται τρόποι αποτροπής της εργαλειοποίησης και της καταπολέμησης των διακινητών.

  • Στην Κύπρο λόγω της ιδιαιτερότητας που υπάρχει εξαιτίας της τουρκικής κατοχής και την ύπαρξη της Πράσινης Γραμμής έχουν εκπαιδευτεί οριοφύλακες οι οποίοι ανέλαβαν συγκεκριμένα καθήκοντα όπως είναι μεταξύ άλλων η επιτήρηση σημείων διέλευσης παράτυπων μεταναστών κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής, ο έλεγχος παράτυπων μεταναστών και παράνομης εργοδότησής τους, η μεταφορά και συνοδεία παράτυπων μεταναστών, η περιφρούρηση και φύλαξη κέντρων υποδοχής ή φιλοξενίας αιτητών ασύλου ή χώρων κράτησης παράτυπων μεταναστών και οι διαδικασίες απέλασης παράτυπων μεταναστών. Η παρουσία των οριοφυλάκων, η εγκατάσταση καμερών στην Πράσινη Γραμμή και άλλα μέτρα που δρομολογούνται αναμένεται ότι θα αλλάξουν τα σχέδια των δουλεμπόρων οι οποίοι θεωρείται βέβαιο ότι θα αναζητήσουν άλλους τρόπους για να εφαρμόσουν τα σχέδια τους. Ως Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι, σε συνεργασία πάντα και με την Ε.Ε. να αντιμετωπίσουμε και τις νέες κινήσεις που αναμένεται να γίνουν στη σκακιέρα του μεταναστευτικού.

*Τέως Διευθυντής Γραφείου Τύπου του Προέδρου της Δημοκρατίας

Φιλελεύθερος