Ενώ, ας πούμε, στην περίπτωση ενός ακροδεξιού εγκληματία κινητοποιείται αυτομάτως και φυσικά δίχως δομικές αναλύσεις το συναίσθημα του αριστερού, δεν συμβαίνει κάτι παρόμοιο όταν έχουμε ισλαμιστές δολοφόνους. Γιατί άραγε; Κάποιες σκέψεις.
Kάπου στις αρχές της δεκαετίας του 1970 ένα τμήμα των νέων στην Ευρώπη θα ανακαλύψει την ταύτιση με την παλαιστινιακή υπόθεση. Ήταν μετά τις στρατεύσεις για την υπόθεση του Βιετνάμ και τις αντιπολεμικές κινητοποιήσεις που χαρακτήρισαν την εκπνοή της δεκαετίας του 1960. Στους νέους ριζοσπαστικούς χώρους στη Δύση, η προτίμηση θα γείρει σαφώς προς την οργάνωση PFLP (Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης) του Ζορζ Χαμπάς, θεωρώντας, ήδη από τότε, την PLO του Αραφάτ συμβιβαστική και όχι επαρκώς μαχητική εναντίον του σιωνισμού. Φυσικά ήταν και η εποχή όπου οι πάντες δοκίμαζαν τρομοκρατικές μεθόδους, αεροπειρατείες ή άλλες μορφές αιματηρών αντιποίνων.
Η ιδεολογική σύμπνοια στη βάση ενός αντισιωνισμού-αντιιμπεριαλισμού θα διαποτίσει πολλά από τα κινήματα της εποχής και ιδίως τη βάση της λεγόμενης νέας Αριστεράς στα δυο βασικά της παρακλάδια, μαοϊκά/μεταμαοϊκά και τροτσκιστικά. Συγχρόνως, όμως, ο φιλοσοβιετικός χαρακτήρας του αριστερού παλαιστινιακού κινήματος (δεν υπήρξε, απ’ όσο γνωρίζω, φιλοκινέζικος πόλος εκεί) θα διευκολύνει τη διεύρυνση των συμμαχιών ανάμεσα σε δυτικούς κομμουνιστές και ριζοσπάστες και σε αυτόν τον νέο, μαχητικό αντισιωνισμό και φιλοαραβισμό. Ο ορίζοντας αυτής της συμπόρευσης Αριστεράς και διαφόρων αραβικών-παλαιστινιακών ομάδων, υπό την υψηλή εποπτεία κάποιων κρατών και μυστικών υπηρεσιών (η ΕΣΣΔ, η Λιβύη, η Συρία θα παίξουν σημαντικό ρόλο σε όλο το πλέγμα κινήσεων) θα αρχίσει να υποχωρεί κατά την επόμενη δεκαετία.
Κάποιες δυνάμεις θα επιλέξουν στο μεταξύ την αμιγή τρομοκρατία λειτουργώντας ως κανονικά εργαλεία του ψυχρού πολέμου και των κυνικών ενδοαραβικών ανταγωνισμών. Από την άλλη, τη δεκαετία του 1980, η γενικότερη παρακμή των μαρξιστικών λενινιστικών ιδεών και του κοσμικού εθνικισμού που επενδύθηκε σε αυτές θα δώσει τη θέση του στην ανάδυση του πολιτικού Ισλάμ που διεκδικεί να καθορίσει τη νέα σχέση των χωρών της μεσανατολικής περιφέρειας και της Ασίας με τη Δύση.
Έπειτα ήρθε η στιγμή της πρώτης Ιντιφάντα, η ίδρυση της Χαμάς του σεΐχη Αχμέντ Γιασίν, οι πόλεμοι στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν και, φυσικά, η ανάδυση της νέας οικουμενικής ισλαμιστικής τρομοκρατίας με την Αλ Κάιντα. Οι στρατιωτικές επεμβάσεις των Αμερικανών και των συμμάχων τους θα προσφέρουν αφορμές και τη δικαιολογία για να συνεχιστεί και να απλωθεί η αριστερή κατανόηση για όσους τα βάζουν με τον «Μεγάλο Σατανά». Ακόμα και για τον Οσάμα Μπιν Λάντεν –που δεν απέκτησε οπαδούς στην Αριστερά, μια και, πέραν των άλλων, η καταγωγή του από μια υπερπλούσια οικογένεια Σαουδαράβων ήταν τεράστιο μειονέκτημα– το πρώτο που λεγόταν είναι πως τον «κατασκεύασαν οι Αμερικάνοι» και πως, σε τελική ανάλυση, ο πόλεμός του με τη Δύση ήταν στάχτη στα μάτια για τη συγκάλυψη των αμοιβαίων ωφελημάτων τους.
Η θέση περί δυο συμμετρικών κακών, του κόσμου των νέων καπιταλισμών και του κόσμου της τζιχάντ[1], των νεοφιλελεύθερων και των τζιχαντιστών, θα γίνει το άνετο καταφύγιο πολλών. Φυσικά, αν σκεφτεί κανείς πιο προσεκτικά πρόκειται για θέση που ουσιαστικά «ευπρεπίζει» τους τζιχαντιστές μετατρέποντάς τους σε απλό ιδεολογικό και πολιτικό αντίπαλο εντός του κόσμου μας. Ως τοποθέτηση όμως μπορούσε να προωθεί τη ριζική πολεμική στη νεοφιλελεύθερη Δύση, δίχως να παίρνει το μέρος των τζιχαντιστών. Ελάχιστοι φυσικά στην Αριστερά (εκτός από κάποιους τελείως περιθωριακούς) θα επικροτήσουν ανοιχτά το χτύπημα στους Διδύμους Πύργους ή άλλες μαζικού τύπου επιθέσεις του νέου ισλαμισμού μετά το 2000. Όχι τουλάχιστον τα χτυπήματα με θύματα πολίτες. Αντιθέτως, μέσα στη ριζοσπαστική κοινή γνώμη ο θάνατος στρατιωτικών, αστυνομικών και εν γένει κρατικών στόχων θεωρούνταν, σε μεγάλο βαθμό, δικαιολογημένος ηθικά. Και στους ανεπίσημους ή ημιεπίσημους διαύλους της αριστερής γνώμης, στο κλίμα των συζητήσεων, θα είναι κυρίαρχη η εκδοχή περί του ισλαμισμού ως ανταπάντησης, έστω λάθος αλλά πάντως κατά βάση αμυντικής αναδίπλωσης η οποία προκαλείται και χρεώνεται στα ανομήματα των Δυτικών.
Η αναπαραγωγή του αντιιμπεριαλιστικού λόγου των μεταπολεμικών δεκαετιών θα συνεχιστεί λοιπόν απρόσκοπτη τουλάχιστον στα δημόσια συναισθήματα πολλών αριστερών. Κάτι φαίνεται να αλλάζει την πενταετία της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με τις πολύ καλές σχέσεις που θα υπάρξουν με το Ισραήλ και τη σημαντική συμβολή αριστερών ιστορικών και ερευνητών στο θέμα της εβραϊκής μνήμης και του Ολοκαυτώματος. Σε αυτό έπαιξε ρόλο και η υπόθεση της Χρυσής Αυγής, και φυσικά η παρουσία ενός ψεκασμένου αντιεβραϊσμού στη βάση της λαϊκής Δεξιάς και Ακροδεξιάς, μέσα από τη μυθολογία του συνωμότη-ανθέλληνα-Σόρος και άλλα μοτίβα. Έτσι, ένα τμήμα της διανοούμενης Αριστεράςμ και ειδικά το πιο ευαίσθητο σε κάποια ζητήματα του ακροδεξιού αντισημιτισμού, θα έχει αποστάσεις πλέον από εκείνες τις τάσεις που έφτασαν να εντάσσουν τη Χαμάς στη διεθνή Αριστερά! Όμως δεν ήρθε ποτέ πραγματική ρήξη με τις στερεότυπες προσεγγίσεις των μεσανατολικών συγκρούσεων, πόσο μάλλον μια αριστερή συζήτηση για τις ευθύνες του σύγχρονου πολιτικού Ισλάμ για την επανεμφάνιση αντισημιτικών πράξεων και ενός αντίστοιχου φόβου σε πόλεις της Ευρώπης. Αντιθέτως, η συμβατική αριστερή ανάγνωση του σύγχρονου αντισημιτισμού και αντιεβραϊσμού απομονώνει και στέκεται μόνο στις ακροδεξιές και νεοναζιστικές του πηγές
για τη συνέχεια theBooksJournal
