«Υπάρχει μια ιστορία, που ξεκινά πριν από δύο εβδομάδες, σχετικά με την εισαγωγή του όρου της ΕΕ στη συνομιλία Τουρκίας - ΝΑΤΟ» σχολιάζει η δημοσιογράφος της Gazete Pencere, Νουράι Μπαμπατζάν, που έγραψε για το παρασκήνιο πίσω από την έγκριση της ένταξης της Σουηδίας στον Οργανισμό του Βορειοατλαντικού Συμφώνου από τον πρόεδρο του ΑΚΡ.
Σύμφωνα με το δημοσιογραφικό παρασκήνιο, ο νέος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, και ο νέος διοικητής του Εθνικού Οργανισμού Πληροφοριών (MIT), Ιμραχίμ Καλίν, φαίνεται να ήταν οι παράγοντες που έπεισαν τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να κάνει το αποφασιστικό βήμα και να θέσει τον όρο της συνέχισης της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε χθες στο Twitter: «Με χαρά ανακοινώνω ότι μετά τη συνάντηση που φιλοξένησα μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού της Σουηδίας, ο πρόεδρος Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει το πρωτόκολλο εισδοχής στην τουρκική Εθνοσυνέλευση το ταχύτερο δυνατό («As Soon As Possible» είναι η διατύπωση του γγ του ΝΑΤΟ) και να διασφαλίσει την επικύρωση. Είναι ένα ιστορικό βήμα που κάνει το ΝΑΤΟ πιο ισχυρό και πιο ασφαλές».
Glad to announce that after the meeting I hosted with @RTErdogan & @SwedishPM, President Erdogan has agreed to forward #Sweden's accession protocol to the Grand National Assembly ASAP & ensure ratification. This is an historic step which makes all #NATO Allies stronger & safer. pic.twitter.com/D7OeR5Vgba
— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) July 10, 2023
«Πολλοί άνθρωποι εξεπλάγησαν όταν είδαν ότι το θέμα της διαδικασίας της Τουρκίας στην ΕΕ συμπεριλήφθηκε στη συνομιλία του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν. Υπάρχει μια ιστορία, που ξεκινά πριν από δύο εβδομάδες, σχετικά με την εισαγωγή του όρου της ΕΕ σε αυτή τη συνομιλία.
Πριν από δύο εβδομάδες, ο Χακάν Φιντάν ο νέος υπουργός Εξωτερικών, και ο Ιμπραχίμ Καλίν, ο νέος διοικητής του Εθνικού Οργανισμού Πληροφοριών (MIT) ξεκίνησαν εκστρατεία να πείσουν τον Τούρκο πρόεδρο να κάνει το βήμα και να χτυπήσει ξανά την πόρτα της ΕΕ με το αίτημα για απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης βίζας» γράφει η δημοσιογράφος.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, «ο στόχος ήταν να επιστρέψει η Τουρκία στις συνεδριάσεις της Ομάδας Μεταρρυθμίσεων της ΕΕ, οι οποίες διακόπηκαν το 2019. Εκτίμησαν ότι ένα τέτοιο βήμα θα έστελνε ένα μήνυμα στον κόσμο, ότι θα είχε επίσης οικονομικά οφέλη και ότι θα έβγαζε την Τουρκία από τη θέση της "απομονωμένης χώρας". Παράλληλα, υπήρχε η ελπίδα ότι αναθέρμανε τις σχέσεις με τις ΗΠΑ. Φυσικά, δεν αναφέρομαι στην ανάγκη για πιθανή χρηματική στήριξη. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η συμβολή ορισμένων μελών του ΑΚΡ που βρίσκονται ακόμη στις ΗΠΑ. Αυτή είναι η ιστορία για το πώς προέκυψε ο όρος της ΕΕ απροσδόκητα».
Συνάντηση Μπάιντεν - Ερντογάν πριν τη σύνοδο του ΝΑΤΟ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ευχαρίστησε σήμερα τον Τούρκο ομόλογό του για το «θάρρος» που επέδειξε, όταν εγκατέλειψε την εναντίωσή του στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Στη συνάντηση που είχαν οι δύο ηγέτες στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, ο Μπάιντεν χαιρέτισε τη θετική κατάληξη μιας σημαντικής διπλωματικής προσπάθειας, στόχος της οποίας ήταν να σταματήσει ο Ερντογάν να μπλοκάρει την υποψηφιότητα της Σουηδίας.
«Σας ευχαριστώ για τη διπλωματία σας και το θάρρος σας. Και σας ευχαριστώ για την ηγεσία σας», είπε ο Μπάιντεν απευθυνόμενος στον Ερντογάν.
Ο Μπάιντεν είχε μιλήσει τηλεφωνικά με τον Ερντογάν και την Κυριακή επί μία ώρα, ενώ βρισκόταν μέσα στο προεδρικό αεροσκάφος που τον μετέφερε στην Ευρώπη, σε μια προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο και να αποφευχθεί μια αποτυχία της συνόδου στο Βίλνιους.
Ο Τούρκος πρόεδρος ευχήθηκε "καλή τύχη" στον Μπάιντεν ενόψει των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ
Αφού χάρισε στον Τζον Μπάιντεν μια διπλωματική νίκη, διευκολύνοντας την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ευχήθηκε στον Αμερικανό ομόλογό του «καλή τύχη» ενόψει της προεκλογικής εκστρατείας του για τις προεδρικές του 2024.
«Τώρα προετοιμάζεστε για τις επερχόμενες εκλογές», είπε ο Ερντογάν στη συνάντηση που είχε με τον Μπάιντεν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ στη Λιθουανία. «Και, με τις επικείμενες εκλογές, θέλω να αδράξω αυτήν την ευκαιρία για να σας ευχηθώ καλή τύχη», πρόσθεσε.
Γελώντας, ο Μπάιντεν απάντησε: «Ευχαριστώ... Ανυπομονώ να συναντηθώ μαζί σας τα επόμενα πέντε χρόνια».
Η πρόσχαρη συνάντηση, την οποία παρακολούθησαν οι δημοσιογράφοι, σηματοδοτεί μια στροφή στις τεταμένες, κάποιες φορές, σχέσεις των δύο συμμάχων στο ΝΑΤΟ.