ΕΙΔΗΣΕΙΣ : Εκκλησία

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΟΛΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ NEWSKAMATERO

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Εκκλησία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Εκκλησία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πέμπτη 16 Απριλίου 2020

Εκπρόσωπος Ιεράς Συνόδου: Επιτάφιος και Ανάσταση κεκλεισμένων των θυρών

Εκκλησία ,
Η εκκλησία έχει το τυπικό, ακολουθίες, θεία λειτουργία, έχει όμως και το μυστικό, την προσευχή που κάνει κανείς μες στην καρδιά του και στο σπίτι του, δήλωσε ο μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος, εκπρόσωπος της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, αναφορικά με την κεκλεισμένων των θυρών λειτουργία των εκκλησιών.

 «Υπάρχει πολύ μεγάλη σχέση μεταξύ του ναού και των σπιτιών, η εκκλησία δεν περιορίζεται σε τόπο και χρόνο, αγκαλιάζει τους πάντες, κι αυτούς που είναι στο σπίτι, στα νοσοκομεία, στο στρατό, στις φυλακές» τόνισε μιλώντας στην ΕΡΤ.

 Αναφορικά με τον Επιτάφιο και την Ανάσταση, ο κ. Ιερόθεος τόνισε πως έχει δοθεί σαφής εντολή να γίνουν εντός του ναού κι εξήγησε πως είναι κάτι που δεν γίνεται μόνο φέτος αλλά συμβαίνει κι άλλες φορές, όταν οι καιρικές συνθήκες το επιβάλλουν.

 Οι πιστοί μπορούν να παρακολουθήσουν από τηλεόραση και ραδιόφωνα, είναι κάτι που αποφασίστηκε «με πολύ πόνο», όπως είπε ο εκπρόσωπος της ΔΙΣ, μπορεί να είναι κλειστές οι θύρες του ναού αλλά η εκκλησία δεν έχει κλεισμένες πόρτες, είναι ανοιχτή νοερά σε όλους, πρόσθεσε.

 Ερωτηθείς για τα περιστατικά ιερέων με διαφορετική αντίληψη, ο κ. Ιερόθεος είπε πως δεν υπήρξαν μέχρι τώρα σοβαρά επεισόδια και πως η ΔΙΣ έχει προτρέψει και τους αρχιερείς κι εκείνοι έχουν την αρμοδιότητα να εφαρμόσουν τις αποφάσεις της. 

 «Ελπίζουμε πως οι χριστιανοί μας που εκκλησιάζονται και κοινωνούν συχνά είναι υπάκουοι και ευήκοοι και δεν θα δημιουργήσουν πρόβλημα. Αν υπάρξουν άλλοι που θέλουν να δημιουργήσουν πρόβλημα εκτός του ιερού ναού δεν είμαστε εμείς υπεύθυνοι» ξεκαθάρισε.

 Ο εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου σημείωσε πως η εκκλησία έλαβε τα μέτρα για το θέμα του συνωστισμού, δεν θέλουμε να διασπαρεί ο κορονοϊός και να ταλαιπωρηθούν άνθρωποι είπε χαρακτηριστικά και τόνισε: «Το μήνυμα αυτό της ΔΙΣ είναι ξεκάθαρο και πρέπει να το ακούσουν όλοι, ιεροί, πιστοί και άλλοι που έχουν από ιδεολογικές αρχές κάποιες αγκυλώσεις».
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ
By at
Tags

Η Κέρκυρα «ντύθηκε» στα μωβ – Το έθιμο της «θλίψης» στο νησί

Εκκλησία ,

Η επιδημία του κοροναϊού δεν εμπόδισε τους Κερκυραίους να τηρήσουν και φέτος τα μοναδικά έθιμα

Το πένθιμο μωβ «φοράει» πλέον η Κέρκυρα, με τον φωτεινό σταυρό της στο Παλαιό Φρούριο, που είναι ορατός μέχρι την Ηγουμενίτσα, να στέλνει το μήνυμα πένθους και της θρησκευτικής κατάνυξης της Μεγάλης Εβδομάδας. Στα μωβ ντύθηκαν και οι «φανέστρες», τα μικρά μπαλκονάκια στα ψηλά παράθυρα των ιδιόμορφων κερκυραϊκών σπιτιών, που τα οικόσημα με τα βαριά μωβ βελούδινα υφάσματα δε θυμίζουν τίποτα από τα κοκκινόχρυσα χρώματα της «πριγκηπέσσας» του Ιονίου. Μωβ χρώμα φωτίζουν και τα φανάρια στο Λιστόν, στα καντούνια, στα μικρά σοκάκια, στα Ανάκτορα και στους δρόμους του νησιού, με την Κέρκυρα να «βυθίζεται» στη θλίψη για τα 'Αγια Πάθη που βρίσκονται στο αποκορύφωμά τους.
Το έθιμο της «θλίψης» του νησιού τη Μεγάλη Εβδομάδα χάνεται στα βάθη των αιώνων, ακόμη και όταν το νησί βρισκόταν υπό ενετική κατοχή. Η επιδημία του κοροναϊού και ο περιορισμός στις μετακινήσεις δεν εμπόδισε τους Κερκυραίους να τηρήσουν και φέτος όλα αυτά τα μοναδικά έθιμα που ακολουθούν εκατοντάδες χρόνια τώρα, ενώ έδωσε την ευκαιρία όλα τα κερκυραϊκά σπίτια να «φρεσκαριστούν» και να «ασπρίσουν», για να είναι έτοιμα να υποδεχθούν την Ανάσταση του Κυρίου.
Τα παραδοσιακά ζαχαροπλαστεία στόλισαν τις βιτρίνες τους με «φογάτσες» και «κολομπίνες», τα παραδοσιακά τσουρέκια της Κέρκυρας που οι συνταγές τους έχουν βενετσιάνικες «ρίζες» και ξεχωρίζουν για το σχήμα και για το υπέροχο άρωμα τους, με το κουμ κουάτ να πρωταγωνιστεί στη γεύση.
Η «φογάτσα» είναι μία παραλλαγή του τσουρεκιού, σε στρόγγυλο σχήμα. Χαρακτηρίζεται ως το πασχαλινό ψωμί της Κέρκυρας, ενώ οι «κολομπίνες» που πήραν το όνομά τους από την ιταλική λέξη colomba, που σημαίνει περιστέρι, στολίζονται με ένα κόκκινο αβγό, ένα φτερό και έχουν σχήμα περιστεριού συμβολίζοντας το 'Αγιο Πνεύμα όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ
By at
Tags

Σάββατο 11 Απριλίου 2020

Κυριακή των Βαΐων: «Ευλογημένος ο Ερχόμενος...» - Ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα «επί πώλον όνου»

Εκκλησία ,
Κυριακή των Βαΐων: Πώλω καθίσας, ο λόγω τείνας πόλον, Βροτούς εκζητεί λύσαι της αλογίας.
Την ημέρα αυτή γιορτάζουμε την πανηγυρική είσοδο του Κυρίου Ιησού Χριστού στην Ιερουσαλήμ. Τότε, ερχόμενος ο Ιησούς από τη Βηθανία στα Ιεροσόλυμα, έστειλε δύο από τους Μαθητές του και του έφεραν ένα γαϊδουράκι. Και κάθισε πάνω του για να μπει στην πόλη.

ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ– Ο δε λαός, ακούγοντας ότι ο Ιησούς έρχεται, πήραν αμέσως στα χέρια τους βάγια από φοίνικες και βγήκαν να τον υποδεχτούν.

Και άλλοι μεν με τα ρούχα τους, άλλοι δε κόβοντας κλαδιά από τα δέντρα, έστρωναν το δρόμο απ’ όπου ο Ιησούς θα περνούσε. Και όλοι μαζί, ακόμα και τα μικρά παιδιά, φώναζαν: «Ωσαννά· ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ».
Ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα «επί πώλον όνου». Πορεύεται και οι Ισραηλίτες τον υποδέχονται με τιμές ως Βασιλιά. Εκείνος δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στις τιμές, δεν περιορίζεται στο πανηγύρι, στην πρόσκαιρη δόξα, αλλά προχωρεί στο σταυρό και την Ανάσταση.
Η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα είναι τελικά η είσοδος του μαρτυρίου στην επίγεια ζωή του Κυρίου. Σε λίγες ημέρες θα μαρτυρήσει και θα θανατωθεί στο σταυρό, για να θανατώσει το θάνατο και να χαρίσει τη ζωή.
Κυριακή των Βαΐων: H σημασία κατανάλωσης ψαριού την Κυριακή των Βαΐων.
Συγκεκριμένα, την Κυριακή των Βαΐων, τα βάγια τα έπλεκαν σε πάρα πολλά σχέδια: φεγγάρια, πλοία, γαϊδουράκια, το πιο συνηθισμένο όμως ήταν ο σταυρός.
Σε μερικά μέρη τους έδιναν το σχήμα του ψαριού. Ψάρι είχαν σαν σημάδι αναγνώρισης οι πρώτοι χριστιανοί, η λέξη ΙΧΘΥΣ, εξάλλου, προέρχεται από τα αρχικά Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ.
Αν και είναι ακόμα σαρακοστή, η εκκλησία την Κυριακή των Βαϊων επιτρέπει το ψάρι. Έτσι και το τραγούδι των παιδιών λέει:
“Βάγια, Βάγια των βαγιών,
τρώνε ψάρι και κολιό,
κι ως την άλλη Κυριακή
με το κόκκινο αυγό ! “
Τα έθιμα και τα βάγια
Εθιμο της ημέρας είναι ο στολισμός των εκκλησιών με βάγια, ενώ μετά τη λειτουργία ο παπάς ευλογεί και δίνει στους πιστούς σταυρούς από βάγια, τους οποίους βάζουμε στα εικονίσματα.
Την Κυριακή των Βαΐων, σε ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά από βάγια, από φοίνικες δηλαδή ή από άλλα νικητήρια φυτά, όπως δάφνη, ιτιά, μυρτιά και ελιά. Μετά τη λειτουργία μοιράζονται στους πιστούς.
Η εκκλησία μας καθιέρωσε ήδη από τον 9ο αιώνα το έθιμο αυτό μια και όπως αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης «όχλος πολύς...έλαβον τα βαΐα των φοινίκων και εξήλθον εις υπάντησιν αυτώ».
Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, στα Ιεροσόλυμα, ο επίσκοπος έμπαινε στην πόλη «επί πώλου όνου», αναπαριστάνοντας το γεγονός, ενώ στα βυζαντικά γινόνταν «ο περίπατος του αυτοκράτορα», από το Παλάτι προς τη Μεγάλη Εκκλησία.
Στη διαδρομή αυτή ο αυτοκράτορας μοίραζε στον κόσμο βάγια και σταυρούς και ο Πατριάρχης σταυρούς και κεριά. Με τα βάγια οι πιστοί στόλιζαν τους τοίχους των σπιτιών και το εικονοστάσι τους. Και σήμερα ακόμα όλες οι εκκλησίες στολίζονται με δαφνόφυλλα ή βάγια.
Τα παλιότερα χρόνια τους τα προμήθευαν τα νιόπαντρα ζευγάρια της χρονιάς ή και μόνο οι νιόπαντρες γυναίκες, για το καλό του γάμου τους. Πίστευαν πως η γονιμοποιός δύναμη που κρύβουν τα φυτά αυτά θα μεταφερόταν και στις ίδιες και η μια χτυπούσε την άλλη με τα βάγια.
Τα “βαγιοχτυπήματα” σιγά-σιγά άρχισαν να γίνονται και από τις άλλες γυναίκες και τα παιδιά τις μιμούνταν και όπως χτυπιούνταν μεταξύ τους εύχονταν: “Και του χρόνου, να μη σε πιάν’ η μυίγα”.
Δυνάμεις ιαματικές και αποτρεπτικές, μαζί με τις γονιμοποιές, αποδίδονταν στα βάγια και γι αυτό έπρεπε μετά την εκκλησία όλα να τα “βατσάσουν” για το καλό. Τα δέντρα, τα περβόλια, τα κλήματα, τις στάνες, τα ζώα, τους μύλους, τις βάρκες.
Από ένα κλαδάκι κρεμούσαν στα οπωροφόρα, για να καρπίζουν και στα κηπευτικά, για να μην τα πιάνει το σκουλήκι. “Μέσα βάγια και χαρές, όξω ψύλλοι, κόριζες !” ‘Ολα εξαφανίζονταν από τα σπίτια μόλις μπαίναν τα βάγια. Κρατούσαν την πρώτη θέση στο εικονοστάσι και μ’ αυτά “κάπνιζαν” οι γυναίκες τα παιδιά για το “κακό το μάτι”.
Στη Λέσβο τα παιδιά, μετά την εκκλησία, στόλιζαν ένα δεμάτι από κλαδιά δάφνης με κόκκινα ή πράσινα πανάκια από καινούργιο φουστάνι, κρεμούσαν κι ένα κουδούνι και καθώς πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι ψάλλοντας και λέγοντας εξορκισμούς για τους ψύλλους και τα ποντίκια, έδιναν και ένα κλαράκι δάφνης στη νοικοκυρά.
Στο τέλος ζητούσαν και το χάρισμά τους: “Χρόνια πολλά, εν ονόματι Κυρίου, δό μ’ τ’ αυγό να φύγω.” Στην Ανατολική Ρωμυλία, τα κορίτσια έφτιαχναν με τα βάγια στεφάνια, τους έδεναν μια κόκκινη κλωστή και τραγουδώντας όλες μαζί πήγαιναν και τα πέταγαν στο ρέμα κι όπως έπαιρνε τα στεφάνια το νερό, όποιας πήγαινε μπροστά εκείνη θα γινόταν “συντέκνησσα”.
Πρώτη στο γυρισμό, πρώτη στο χορό και στο δικό της σπίτι η μάνα της θα έφτιαχνε τα φασόλια και θα τις φίλευε όλες, μαζί με ελιές.
Στη Τήνο, την Κυριακή των Βαΐων, τα παιδιά τριγύριζαν στους δρόμους κρατώντας μαζί με το στεφάνι τους την “αργινάρα”, μια ξύλινη ή και σιδερένια ροκάνα που τη στριφογύριζαν με δύναμη. Μέσα σε εκκωφαντικό θόρυβο κατέληγαν στη θάλασσα, όπου πετούσαν στο στεφάνι στο νερό.
Το έθιμο της περιφοράς των κλαδιών θυμίζει την “ειρεσιώνη”, το στολισμένο με καρπούς κλαδί, που στις γιορτές της άνοιξης περιέφεραν στους δρόμους τα παιδιά, στην αρχαιότητα. Τα βάγια τα έπλεκαν σε πάρα πολλά σχέδια: φεγγάρια, πλοία, γαϊδουράκια, το πιο συνηθισμένο όμως ήταν ο σταυρός.
Έτσι και το τραγούδι των παιδιών λέει: “Βάγια, Βάγια των βαγιών, τρώνε ψάρι και κολιό, κι ως την άλλη Κυριακή με το κόκκινο αυγό ! ” Αναγράφει το Ωρολόγιο: Πέντε μέρες προ του Νομικού Πάσχα, ερχόμενος ο Ιησούς από τη Βηθανία στα Ιεροσόλυμα, έστειλε δύο από τους μαθητές του και του έφεραν ένα ονάριο και αφού κάθισε πάνω του εισερχόταν στη πόλη.
Ο λαός μόλις άκουσε ότι έρχεται ο Ιησούς (είχαν μάθει και τα περί αναστάσεως του Λαζάρου) έλαβαν στα χέρια τους βάϊα από φοίνικες και πήγαν να τον προϋπαντήσουν. Άλλοι με τα ρούχα τους, άλλοι έκοβαν κλαδιά από τα δένδρα και τα έστρωναν στο δρόμο όπου διερχόταν ο Κύριος και τον ακολουθούσαν.

Ακόμα και τα νήπια τον προϋπάντησαν και όλοι μαζί φώναζαν: Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ (Ιωαν.ιε΄).

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ
By at
Tags

Ο ναός του πολιούχου της Θεσσαλονίκης, ‘’πινακοθήκη’’ της βυζαντινής τέχνης

Εκκλησία ,
Το διασημότερο μνημείο της παλαιοχριστιανικής εποχής στη Θεσσαλονίκη είναι η εκκλησία του πολιούχου αγίου της, η οποία χτίστηκε πάνω σε ερείπια δημόσιου ρωμαϊκού λουτρού, όπου κατά την παράδοση μαρτύρησε με λογχισμό το 304 μ.Χ. ο  άγιος Δημήτριος. Αρχικά, στις αρχές του 4ο αιώνα, ανεγέρθηκε ένας ‘’ευκτήριος οίκος’’, ένα μικρό κτίσμα -προσευχητάριο στο χώρο της κρύπτης, όπου κατά την παράδοση θανατώθηκε ο Άγιος.  Τον 5ο αιώνα, πάνω στον ‘’ευκτήριο οίκο’’ χτίστηκε από τον έπαρχο του Ιλλυρικού (βυζαντινή διοικητική περιφέρεια με έδρα τη Θεσσαλονίκη) Λεόντιο μεγάλη τρίκλιτη βασιλική.
Ο πρώτος ναός του Αγίου Δημητρίου καταστράφηκε από πυρκαγιά τον 7ο αιώνα, μεταξύ των ετών 629 και 634, και αμέσως άρχισε η αναστήλωσή του με τη συμμετοχή και τη βοήθεια πολιτών και των αρχών της πόλης. Κατά την ανοικοδόμηση διατηρήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν στην ανοικοδόμηση της εκκλησίας όλα τα ανθεκτικά αρχιτεκτονικά στοιχεία που ανήκαν στον προηγούμενο ναό. Η εκκλησία κοσμήθηκε και με λαμπρά ψηφιδωτά, που ήταν κυρίως αναθήματα απλών ανθρώπων, κοσμικών ή κληρικών της πόλης προς τον Άγιο Δημήτριο. Δυστυχώς η εκκλησία με τον πλούσιο διάκοσμο κάηκε πάλι στην μεγάλη πυρκαγιά του 1917 που κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος της παλιάς Θεσσαλονίκης. Ο ναός αναστηλώθηκε στη σημερινή του μορφή, μετά από πολύχρονες αναστηλωτικές εργασίες, με πρωτεργάτες τον αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο και τον βυζαντινολόγο Γεώργιο Σωτηρίου, και αποδόθηκε στη λατρεία το 1948.
Οι άδειες σήμερα επιφάνειες των τοίχων της εκκλησίας πάνω από τις τοξοστοιχίες ήταν γεμάτες με ψηφιδωτές παραστάσεις που καταστράφηκαν στην πυρκαγιά του 1917.
Η βασιλική του Αγίου Δημητρίου δεν ήταν απλώς μια εκκλησία, αλλά ένα ηρώον της δεύτερης πόλης του Βυζαντίου γεμάτη αφιερώματα, ψηφιδωτά και τοιχογραφίες. Το διακοσμητικό αυτό σύνολο διατηρούνταν  σε άρτια κατάσταση ως τη μεγάλη πυρκαγιά της πόλης τον Αύγουστο του 1917. Η λατρεία του αγίου Δημητρίου σχετίστηκε εξαρχής με θαυματουργικές θεραπείες και παρεμβάσεις του για τη σωτηρία της πόλης από επίδοξους κατακτητές  και ο ναός του εξελίχθηκε σε μεγάλο προσκύνημα για όλον τον χριστιανικό κόσμο. Το προσκύνημα δεν διαταράχτηκε ούτε και στην οθωμανική περίοδο. Μετά το 1493, που ο ναός μετατράπηκε σε τζαμί, ο θεωρούμενος ως τάφος του αγίου Δημητρίου, στη βόρεια πλευρά της εκκλησίας, ήταν ανοιχτός και ελεύθερος στους χριστιανούς ως τόπος προσκύνησης του αγίου Δημητρίου.
 Ο άγιος Δημήτριος, τοιχογραφία στο ναό του Πρωτάτου στις Καρυές του Αγίου Όρους (1290). Οι ερευνητές θεωρούν ότι η τοιχογράφηση του Πρωτάτου και του παρεκκλησίου του Αγίου Ευθυμίου (στον Άγιο Δημήτριο) ανήκει στο ίδιο καλλιτεχνικό εργαστήριο και πιθανώς στον μεγάλο βυζαντινό ζωγράφο Μανουήλ Πανσέληνο.
Τα ψηφιδωτά του ναού
Ο ναός του Αγίου Δημητρίου είναι μια πινακοθήκη της βυζαντινής τέχνης στην οποία περιλαμβάνονται εντοίχια ψηφιδωτά, ανάγλυφα αρχιτεκτονικά μέλη και τοιχογραφίες. Παρά την καταστροφική πυρκαγιά, σώθηκαν πολλά κιονόκρανα και ψηφιδωτά και λιγότερες τοιχογραφίες, που χρονολογούνται από τον 5ο ως τον 9ο αιώνα. Τα περισσότερα ψηφιδωτά του Αγίου Δημητρίου αποκαλύφθηκαν στη διάρκεια επισκευών από τους Τούρκους το 1907-1908 και προκάλεσαν το διεθνές ενδιαφέρον των βυζαντινολόγων, καθώς και μερικά μετά την πυρκαγιά του 1917.
Λεπτομέρεια από ψηφιδωτό »ο Άγιος με έναν άγγελο» που χρονολογείται τον 5ο αιώνα.
Τα ψηφιδωτά έχουν αναθηματικό χαρακτήρα (είναι δηλαδή αφιερώματα πιστών) και σχετίζονται με ιάσεις, κυρίως παιδιών και με τη σωτηρία της πόλης από τις βαρβαρικές επιδρομές. Μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1917 σώθηκαν εννιά μόνο ψηφιδωτά στο ναό. Από τα παλιότερα ψηφιδωτά, που χρονολογούνται στον 5ο αιώνα, σώθηκαν δύο παραστάσεις. Τα υπόλοιπα έγιναν τον 7ο αιώνα και μερικά τους επόμενους δύο αιώνες.
Το  ψηφιδωτό ‘’ο άγιος Γεώργιος με δυο παιδιά’’ , στη δυτική πλευρά του βορειοδυτικού πεσσού του ιερού βήματος, χρονολογείται τον 7ο αιώνα. Τα δυο παιδιά  φορούν πολυτελή ενδυμασία και φέρουν εμβλήματα που δείχνουν την αριστοκρατική καταγωγή τους (δεξιά, λεπτομέρεια του ψηφιδωτού).
  Η κρύπτη
Η κρύπτη του Αγίου Δημητρίου είναι μικρό αρχιτεκτονικό συγκρότημα με καμάρες, κατάλοιπο ρωμαϊκού λουτρού, που βρίσκεται κάτω από το άγιο βήμα του ναού.  Αποτελεί τον πυρήνα της διαχρονικής λατρείας του αγίου Δημητρίου όπου, κατά την παράδοση, στις μικρές δεξαμενές έτρεχε το μύρο του που προσφερόταν στους πιστούς σε μικρά πήλινα δοχεία, τα κουτρούβια. Ο μικρός χώρος, νότια της μικρής μονόχωρης βασιλικής με τη διάτρητη κόγχη, θεωρείται ο τόπος της ταφής του αγίου όπου μαρτύρησε με λογχισμούς ο Άγιος Δημήτριος. Η γειτονική ημικυκλική δεξαμενή αγιάσματος με τις μαρμάρινες κολόνες, ήταν το κέντρο της μυροβλησίας του αγίου Δημητρίου.
Στην κρύπτη λειτουργεί  μουσείο αρχαιολογικών ευρημάτων με αντικείμενα από τις διάφορες φάσεις της ιστορίας του ναού του Αγίου Δημητρίου. Ανάμεσά τους  βρίσκονται τμήματα του μαρμάρινου κιβωρίου που περιέκλειε τη λάρνακα του αγίου Δημητρίου, ψηφιδωτά που διασώθηκαν από την πυρκαγιά και μαρμάρινα θωράκια του 6ου και 7ου αιώνα της παλιάς εκκλησίας.
Η λειψανοθήκη του Αγίου Δημητρίου
Το σκήνωμα (το λείψανο) του αγίου Δημητρίου κατά τη βυζαντινή περίοδο φυλασσόταν σε εξαγωνική αργυρή θήκη τοποθετημένη μέσα σε ναόσχημο μαρμάρινο κιβώριο, που υψωνόταν στο μεσαίο κλίτος της εκκλησίας. Τα λείψανα του αγίου αφαίρεσαν οι Νορμανδοί κατά την άλωση της πόλης το 1185 και εντοπίστηκαν τελικά στο μοναστήρι του Σαν Λορέντζο ιν Κάμπο στη Βόρεια Ιταλία, απ’ όπου  η κάρα και μέρος των λειψάνων του αγίου επιστράφηκαν το 1978 στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου. Τοποθετήθηκαν σε νέα αργυρή λειψανοθήκη που φυλάσσεται μέσα σε κιβώριο, μια μαρμάρινη γλυπτή κατασκευή σε μικρογραφία ναού, που βρίσκεται στο βόρειο κλίτος του ναού. Το σύγχρονο κιβώριο κατασκευάστηκε από τον γλυπτικό οίκο Φιλιππότη της Τήνου, με βάση τα σχέδια από σωζόμενα μαρμάρινα τμήματα του παλιού κιβωρίου που φυλάσσονται στην κρύπτη του ναού.
Το σύγχρονο μαρμάρινο κιβώριο όπου φυλάσσεται η ασημένια λάρνακα με τα λείψανα του Αγίου Δημητρίου.
Δυτικά, στην αρχή του κεντρικού κλίτους του ναού, σώζεται υπερυψωμένα μέσα στον βόρειο τοίχο ο τάφος του Λουκά Σπαντούνη, πλούσιου άρχοντα της Θεσσαλονίκης, που τάφηκε στην εκκλησία στα  1481, στον πρώτο αιώνα της οθωμανικής κατοχής της πόλης και λίγα χρόνια πριν μετατραπεί η εκκλησία σε τζαμί (1493), με το όνομα Κασιμιέ τζαμί. Το μοναδικό στη Θεσσαλονίκη, σε πλούτο και μέγεθος, ταφικό μνημείο αναγεννησιακής τέχνης κατασκευάστηκε σε εργαστήρι της Βενετίας.
Το παρεκκλήσι του Αγίου Ευθυμίου
Το παρεκκλήσι του Αγίου Ευθυμίου προσκολλημένο στην ανατολική πλευρά του Αγίου Δημητρίου.Η είσοδος γίνεται από το εσωτερικό του μεγάλου ναού.  
Η τοιχογράφηση του μικρού ναού του Αγίου Ευθυμίου, που είναι προσκολλημένος στην νοτιοανατολική πλευρά της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου, αποδίδεται στον μεγάλο ζωγράφο της ‘’Μακεδονικής σχολής’’ Μανουήλ Πανσέληνο. Δυστυχώς οι τοιχογραφίες του μνημείου δεν σώζονται σε καλή κατάσταση εξαιτίας της πυρκαγιάς του 1917 που κατέστρεψε τον Άγιο Δημήτριο.
Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή, το παρεκκλήσι του Αγίου Ευθυμίου, μια τρίκλιτη βασιλική μικρών διαστάσεων του τέλους του 9ου  ή των αρχών του 10ου αιώνα, ανακαινίστηκε το 1302/3 από ένα υψηλόβαθμο στρατιωτικό στέλεχος της βυζαντινής αυλής, τον ‘’πρωτοστράτορα’’ (αρχηγό του στρατού) Μιχαήλ Δούκα Γλαβά Ταρχανειώτη και τη γυναίκα του Μαρία. Ο Μιχαήλ Ταρχανειώτης έμεινε με εντολή του αυτοκράτορα στη Θεσσαλονίκη για αρκετά χρόνια, στα τέλη του 13ου αιώνα, προκειμένου να αντιμετωπίσει τους Σέρβους που απειλούσαν την πόλη.
Σκηνές από την εικονογράφηση  του παρεκκλησίου του Αγίου Ευθυμίου. 
Στο εικονογραφικό πρόγραμμα του ναού εξέχουσα θέση κατέχουν ο άγιος Δημήτριος και ο άγιος Ευθύμιος. Οι τοιχογραφίες του παρεκκλησίου του Αγίου Ευθυμίου αντιπροσωπεύουν την παλαιολόγεια ζωγραφική των αρχών του 14ου αιώνα στη Θεσσαλονίκη, ενώ η τεχνική και η τέχνη των τοιχογραφιών έχουν απόλυτη συνάφεια με αυτές που υπάρχουν στον ναό του Πρωτάτου στο Άγιον Όρος.
Χ.ΖΑΦ.
 
Τμήμα της κρύπτης του Αγίου Δημητρίου.
Το κείμενο της ανάρτησης είναι αποσπάσματα από τον υπό έκδοση ιστορικό και περιηγητικό οδηγό του Χρίστου Ζαφείρη ‘Η Θεσσαλονίκη των Βυζαντινών’, που θα κυκλοφορήσει στο τέλος του χρόνου (2020) από τις εκδ. ‘Επίκεντρο’.
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ
By at
Tags

Τετάρτη 8 Απριλίου 2020

Τηλεφωνικές επικοινωνίες Βαρθολομαίου με Ερντογάν και Ιερώνυμο

Εκκλησία ,
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμος επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, στον οποίο εξέφρασε τις «ευγνώμονες ευχαριστίες του» για το ενδιαφέρον που επέδειξε για την αποκατάσταση της υγείας του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου.
Με την ευκαιρία της τηλεφωνικής επικοινωνίας, όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, «οι δυο εκκλησιαστικοί άνδρες αντήλλαξαν αδελφικά εορτίους ευχάς επί τω επερχομένω Αγίω Πάσχα». Εξ άλλου, το απόγευμα της Τετάρτης 8ης Απριλίου, η Αυτού Εξοχότης ο πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τον ευχαρίστησε για τη συμβολή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, των Ιερών Μητροπόλεων στην Τουρκία, «των Ρωμαίηκων Ιδρυμάτων και Ιδιωτών εκ της Ομογένειας εις τον διεξαγόμενον στην χώρα έρανον προς ενίσχυσιν των αναξιοπαθούντων εις τον αγώνα εναντίον του κορονοϊού,» όπως αναφέρει η ανακοίνωση. Με την ευκαιρία της τηλεφωνικής επικοινωνίας, Ο τούρκος Προέδρος και ο Πατριάρχης συνομίλησαν και για άλλα θέματα του ενδιαφέροντός τους, στο τέλος δε ο τούρκος Πρόεδρος ευχήθηκε μέσω του Οικουμενικού Πατριάρχη Καλό Πάσχα για την ελληνική ομογένεια στην Τουρκία.
Εγκάρδιο μήνυμα προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη απέστειλε η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, μέσω του οποίου εκφράζει θερμές ευχαριστίες προς την Αυτού Παναγιότητα για τα συγχαρητήρια της Μητρός Εκκλησίας με την ευκαιρία της εκλογής της κ. Σακελλαροπούλου στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα της Ελλάδας και «συγχρόνως τη διαβεβαίωσιν ότι θα είναι πάντοτε συμπαραστάτις εις την ιεράν αποστολήν της Πρωτοθρόνου Εκκλησίας,» όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ
By at
Tags
Από το Blogger.