ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Στο βιβλίο αφιέρωμα στον Ανδρέα Παπανδρέου της Εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ με τίτλο «100 χρόνια από τη γέννησή του - αναζητώντας τον Ανδρέα», ο Καθηγητής Δημήτρης Κρεμαστινός, Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, για πρώτη φορά μίλησε για το πρόβλημα της υγείας του Ανδρέα Παπανδρέου, με στόχο να αποκαταστήσει την ιστορική αλήθεια καθώς, όπως διαπιστώνει, μέχρι σήμερα έχουν δημοσιευθεί πολλά, εν πολλοίς ανεύθυνα για το θέμα αυτό.   

«Η υγεία του Ανδρέα Παπανδρέου και οι επιπτώσεις της»

Σεβόμενος το ιατρικό απόρρητο απέφυγα να μιλήσω όλα αυτά τα χρόνια για το ιατρικό πρόβλημα του Ανδρέα Παπανδρέου, που αναμφισβήτητα επηρέασε την πολιτική ζωή της Χώρας. Όμως επειδή έχουν γραφεί πάμπολλα και, εν πολλοίς, ανεύθυνα κατά τη διάρκεια των τελευταίων 22 χρόνων, πιστεύω ότι έχω καθήκον να συμβάλω στην ορθή καταγραφή της Ιστορίας.

Τέλη Αυγούστου του 1988 κλήθηκα από την ομάδα των ιατρών που παρακολουθούσε τον Ανδρέα Παπανδρέου να τον εξετάσω καρδιολογικά. Το ιατρικό του πρόβλημα εθεωρείτο από τους θεράποντες γιατρούς του κατά βάση παθολογικό πρόβλημα και για τον λόγο αυτό υποβάλλετο μυστικά σε διάφορες εργαστηριακές εξετάσεις. Όταν μου εζητήθη να τον επισκεφθώ στο σπίτι του, αντιπρότεινα ότι θα πρέπει ο ίδιος να έλθει στο Καρδιολογικό Τμήμα του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου Αθηνών, στο οποίο ήμουν Διευθυντής και τούτο γιατί πίστευα ότι χρειαζόταν η απαραίτητη εργαστηριακή υποδομή προκειμένου να τεθεί η σωστή διάγνωση.

Παρά τις αντίθετες συστάσεις του περιβάλλοντός του, ο Πρωθυπουργός αποφάσισε να έρθει και να εξεταστεί νύχτα στο νοσοκομείο.  Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης είχα εξομολογηθεί στους συνεργάτες μου ότι δεν είχα δει πλέον παραμελημένο καρδιολογικό άρρωστο σε όλη μου τη σταδιοδρομία.

Πριν από μερικούς μήνες ο Πρωθυπουργός είχε επισκεφθεί και εξεταστεί στο Πανεπιστημιακό Κέντρο του Βισμπάντεν στην Γερμανία, όπου ετέθη η διάγνωση της περιοριστικής μυοκαρδιοπάθειας, δηλαδή μια διάγνωση που δεν άφηνε περιθώρια για καμία ουσιαστική θεραπεία, με προσδόκιμο επιβίωσης λίγων μηνών. Η διάγνωση αυτή κρατήθηκε ιατρικά απόρρητη γεγονός το οποίο άφησε ανοιχτά διάφορα σενάρια συνωμοσιολογίας. Δεν την εγνώριζε ούτε ο ίδιος. Όμως η πραγματική διάγνωση ήταν σοβαρού βαθμού στένωση της αορτής με ελάττωση της ελαστικότητας (διατασιμότητας) του μυοκαρδίου και καρδιακή κάμψη.

Η παραμελημένη αντιμετώπιση της στένωσης της αορτής είχε οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια σχεδόν τελικού σταδίου, η οποία συγκάλυπτε την εικόνα της βαρύτητας της στένωσης της αορτής. Το γεγονός αυτό είχε οδηγήσει σε διαγνωστικό λάθος τους συναδέλφους στην Γερμανία, οι οποίοι υποεκτίμησαν την στένωση της αορτής. Η περαιτέρω διερεύνηση του ασθενούς με στεφανιογραφία, έδειξε την συνύπαρξη σιωπηρής στεφανιαίας νόσου, με πιθανό σιωπηρό έμφραγμα της δεξιάς κοιλίας, το οποίο ουδέποτε είχε αντιληφθεί ούτε ο ίδιος ο ασθενής. Η κάμψη της δεξιάς κοιλίας ήταν η πρόσθετη παράμετρος που είχε παραπλανήσει τους γιατρούς της Γερμανίας, οι οποίοι έθεσαν τη διάγνωση της μυοκαρδιοπάθειας.

Επακολούθησε άμεση μετάβαση στην Αγγλία, στην αρχή στο νοσοκομείο St. Thomas και εν συνεχεία στο Harefield όπου χειρουργήθηκε από τον Magdi Yacoub με αντικατάσταση της βαλβίδας της αορτής με ανθρώπινη βαλβίδα και παράλληλα bypass.

Η προοδευτική αποκατάσταση της υγείας του Ανδρέα Παπανδρέου, υπήρξε μετεγχειρητικά εντυπωσιακή. Όμως το πρόβλημα της διάτασης και κάμψης της δεξιάς κοιλίας παρέμεινε μέχρι το τέλος.

Όταν επανειλημμένα τόνιζα στον Πρωθυπουργό ότι η απομάκρυνση από την πολιτική θα του προσέφερε επιπλέον χρόνια ζωής, το απέρριπτε αμέσως, λέγοντας ότι προτιμούσε να είναι ενεργός έναντι οποιουδήποτε τιμήματος. Την ίδια απάντηση έδωσε και όταν του επαναλάμβανα ότι ο δρόμος για την Προεδρία της Δημοκρατίας θα ήταν προτιμότερος για την υγεία και την ζωή του.

Τα αλλεπάλληλα stress και η καθημερινότητα της πολιτικής ζωής με αποκορύφωμα το Ειδικό Δικαστήριο, ήταν οι κυριότεροι λόγοι που οδήγησαν τον Ανδρέα Παπανδρέου 3 φορές στην Εντατική Μονάδα, με κυριότερη αιτία τις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος και όχι την καρδιακή λειτουργία η οποία υποστηριζόταν με βηματοδότη. Βηματοδότη ο οποίος είχε τοποθετηθεί μυστικά κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στην Αγγλία.

Ήταν τέλη Νοεμβρίου του 1995. Ο Πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου εισήχθη αιφνιδίως στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο. Η σοβαρότητα της κατάστασής του επέβαλλε να διασωληνωθεί άμεσα. Δηλαδή δεν είχε καμία επαφή με το περιβάλλον καθώς ευρίσκετο υπό νάρκωση.

Ως γνωστόν, όταν ο Πρωθυπουργός αδυνατεί να εκτελέσει τα καθήκοντά του τον αναπληροί ο πρώτος τη τάξει υπουργός. Όμως, ο πρώτος τη τάξει υπουργός αδυνατούσε στην πράξη να αποφασίσει για μεγάλα εθνικά θέματα που προέκυψαν αιφνίδια και έθεσαν τη χώρα ακόμα και σε κίνδυνο πολέμου.

Ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος επισκεπτόμενος επανειλημμένως τον Πρωθυπουργό στο νοσοκομείο προκειμένου να επικοινωνήσει μαζί του για σοβαρά θέματα, διαπίστωνε ότι αυτό ήταν αδύνατον. Εζήτησε λοιπόν επιμόνως να γνωματεύσουν οι ιατροί ότι ο Πρωθυπουργός εξέλιπε προκειμένου να μπορέσει να εφαρμόσει το Σύνταγμα όταν ο Πρωθυπουργός εκλείπει. Δηλαδή, να μπορέσει να ακολουθήσει τη διαδικασία που προβλέπεται για εκλιπόντα πρωθυπουργό. Οι γιατροί δήλωσαν εν σώματι ότι ήταν αδύνατον να δώσουν τέτοια γνωμάτευση αλλά και ότι ούτε καν μπορούν να γνωματεύσουν για προσωρινή αδυναμία διότι ισχυρίζονταν ότι δεν μπορούσαν να αναλάβουν τέτοια ευθύνη. Ότι, δηλαδή, σε περίπτωση που ο Πρωθυπουργός επανέλθει πλήρως θα είχε παυθεί από πρωθυπουργός, ουσιαστικά, με την γνωμάτευσή τους. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ζητούσε επίμονα την γνωμάτευση υποστηρίζοντας ότι ο, αναπληρωτής, πρώτος τη τάξει υπουργός δεν είναι συνταγματικός πρωθυπουργός και ότι ο ίδιος ο υπουργός δεν είναι διατεθειμένος να αναλάβει τόσο μεγάλες ευθύνες, κατά συνέπεια αδυνατούσε να προχωρήσει την διαδικασία.

Τα εθνικά θέματα χειροτέρευαν από μέρα σε μέρα. Ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ζητούσε επιμόνως από τους γιατρούς και από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να προχωρήσουν σε κάποια διαδικασία προκειμένου να αντικατασταθεί ο Πρωθυπουργός. Ο Μιλτιάδης Έβερτ μου απεύθυνε προσωπικά επιστολή – έκκληση να αναλάβω εγώ την πρωτοβουλία ή οποία θα πρέπει να ευρίσκεται στο αρχείο της Νέας Δημοκρατίας.

Τελικώς, μετά από έναν περίπου μήνα, πριν από την Πρωτοχρονιά του 1996, ο Πρωθυπουργός αποσωληνώθηκε και βγήκε από τη μονάδα. Είχε χάσει τελείως τον χρόνο και την επαφή με τα γεγονότα που είχαν συμβεί όλο αυτό το διάστημα. Επιπλέον, δεν είχε ούτε τη διαύγεια αλλά ούτε τη φυσική ικανότητα να ανταποκριθεί στοιχειωδώς στον ρόλο του. Ευρίσκετο υπό τεχνητό νεφρό, τεχνητή αναπνοή, εξωτερική παρεντερική σίτιση πέραν του κύριου μεγάλου καρδιολογικού προβλήματος του.

Όμως, θα έπρεπε να αποφασίσει τουλάχιστον να παραιτηθεί. Αλλά ούτε αυτό ήταν δυνατόν και κανένας δεν τολμούσε να του το υποδείξει.

Τελικά υπήρξε η γραπτή παραίτηση από την θέση του Πρωθυπουργού και όχι από την θέση του Προέδρου του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και αργότερα το τηλεγράφημα της ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Σημίτη.

Η νοσηλεία στο Ωνάσειο υπήρξε ιδιαίτερο κεφάλαιο όπου εκρίθη  η αξιοπιστία και η σοβαρότητα του πολιτικού κα ιατρικού κόσμου της Χώρας καθώς σχεδόν όλοι με τις καθημερινές επαφές τους με δημοσιογράφους, δημιούργησαν πέραν του μεγάλου πολιτικού προβλήματος, πρόβλημα επιτέλεσης ορθής ιατρικής που αναμφισβήτητα επηρέασε την κατάσταση της υγείας του ασθενούς και καθόρισε αρνητικά την όλη εξέλιξη του.

Βέβαια όλα αυτά που συνέβησαν στο Ωνάσειο θα μπορούσαν να αποτελέσουν την βάση ενός μυθιστορήματος το οποίο όμως εκφεύγει από το κεφάλαιο της αμιγούς ιατρικής.

Μετά το Ωνάσειο επακολούθησε ένα στάδιο ιατρικού Γολγοθά για τον ασθενή όπου οι πνεύμονες υποστηρίζονταν με αναπνευστήρα, η νεφρική λειτουργία από τεχνητό νεφρό, η καρδιακή λειτουργία από βηματοδότη και για μια περίοδο ετρέφετο και παρεντερικά. Έζησε μετά την έξοδο από το Ωνάσειο περίπου 6 μήνες, αφού προηγουμένως είχε παραιτηθεί από την πρωθυπουργία. Τις τελευταίες ημέρες της ζωής του και ενόψει του Συνεδρίου του ΠΑ.ΣΟ.Κ. υφίστατο ένα διαρκές stress με το δίλημμα εάν θα πρέπει ή όχι να παραστεί στο συνέδριο. Το γεγονός αυτό πιθανόν να συνδέεται με την καρδιακή ανακοπή που υπέστη 4 ημέρες προ του συνεδρίου. Στη σταδιοδρομία μου, ουδέποτε αντιμετώπισα έναν άλλο άρρωστο με ανάλογα προβλήματα.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου πίστευε ότι η παραπομπή του στο Ειδικό Δικαστήριο είχε στόχο όχι μόνο τον πολιτικό αλλά και τον βιολογικό του θάνατο. Γι’ αυτούς άλλωστε τους λόγους υπήρξε η άρνηση του να παραιτηθεί της πολιτικής, παρά την πίεση που υφίστατο ακόμα και από την ίδια του την οικογένεια. Ήταν αφάνταστη η θέληση του για ζωή και η δυναμική του παρά τα τεράστια προβλήματα της υγείας του που αντιμετώπιζε. Μέχρι τις τελευταίες του στιγμές δεν έδωσε ποτέ εξωτερικά την εντύπωση του φοβισμένου αρρώστου που τρέμει μπροστά στην πιθανότητα του θανάτου.

Έκτακτο δελτίο επικίνδυνων καιρικών φαινομένων εξέδωσε η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, προειδοποιώντας για ραγδαία επιδείνωση του καιρού από την Τετάρτη, με χιόνια ακόμα και στην Αττική.

α. Την Τέταρτη (13-02-2019) 

Στα ορεινά - ημιορεινά της ηπειρωτικής χωράς και της Εύβοιας και από το μεσημέρι στα ορεινά της Κρήτης, καθώς και σε πεδινές περιοχές της 
Μακεδονίας, της Θράκης, στα νησιά του βορείου Αιγαίου. 

Από τις απογευματινές ώρες οι χιονοπτώσεις στην ανατολική στερεά (συμπεριλαμβανόμενης της βόρειας Αττικής) και την Εύβοια, κατά τόπους θα πυκνώσουν. 

β. την Πέμπτη (14-02-2019) 

Στη Θεσσαλία, την κεντρική και ανατολική Στερεά, την Εύβοια, την Πελοπόννησο (κυρίως την ανατολική) και στα ορεινά της Κρήτης (ενδεικτικό υψόμετρο στη Θεσσαλία 200 μέτρα, στην ανατολική στερεά 400 μέτρα). 

Από τις απογευματινές ώρες προβλέπεται σταδιακή εξασθένηση των φαινομένων που θα περιοριστούν στα ανατολικά και νότια. 

2. Οι πολύ θυελλώδεις βόρειοι, βορειοανατολικοί άνεμοι (8-9 μποφόρ), που μετά το μεσημέρι της Τετάρτης (13-2-2019) και κατά τη διάρκεια της Πέμπτης θα φτάσουν στο Αιγαίο τα 10 μποφόρ. Εξασθένηση των βοριάδων αναμένεται από τις πρωινές ώρες της Παρασκευής (15-02-2019) 

3. Η σημαντική πτώση της θερμοκρασίας (της τάξης των 10 βαθμών κελσίου) που θα γίνει αισθητή από τα βόρεια. Παγετος θα σημειωθεί τις βραδινές ώρες της Τετάρτης (13-02-2019) και της Πέμπτης (14-02-2019) και τις πρωινές ώρες της Πέμπτης, ο οποίος στα κεντρικά και βόρεια θα είναι κατά τόπους ισχυρός. 

4. Οι κατά τόπους ισχυρές βροχες και καταιγίδες που θα επηρεάσουν από τις πρωινές ώρες της Τετάρτης (13-02-2019) έως και τις πρωινές ώρες της Πέμπτης (14-02-2019) τις Κυκλάδες, την Κρήτη, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα. 

5. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία, πρόσκαιρη ύφεση προβλέπεται για την Παρασκευή (15-02-2019), όμως από 
το Σάββατο (16-02-2019) νέα επιδείνωση του καιρου προβλέπεται στην ανατολική Ελλάδα.

Το πώς μαγειρεύτηκαν οι πατάτες σας είναι το κλειδί για την υγεία σας. Οι άνθρωποι που τρώνε τηγανητές πατάτες δύο ή περισσότερες φορές την εβδομάδα διπλασιάζουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου σε σύγκριση με εκείνους που τις αποφεύγουν, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Clinical Nutrition.

Η κατανάλωση πατάτας που δεν έχει τηγανιστεί δεν συνδέεται με παρόμοιο κίνδυνο πρόωρης θνησιμότητας, σημειώνουν οι ερευνητές.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε το 2017 στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Clinical Nutrition, εξέτασε την κατανάλωση τηγανητής πατάτας σε 4.400 συμμετέχοντες ηλικίας 45-79 ετών σε βάθος 8ετίας. Μέχρι το τέλος της μελέτης, είχαν πεθάνει 236 από αυτούς τους συμμετέχοντες.

Μετά την προσαρμογή των δεδομένων για να ληφθούν υπόψη διάφοροι άλλοι παράγοντες θανάτου, η κατανάλωση πατάτας συνολικά (ακόμα και σε μεγάλες ποσότητες) δεν αύξησε τον κίνδυνο θανάτου κανενός ατόμου.

Αλλά όταν οι ερευνητές εξέτασαν πιο προσεκτικά το είδος πατάτας που έτρωγαν οι συμμετέχοντες, διαπίστωσαν ότι εκείνοι που έτρωγαν πολλές τηγανητές πατάτες τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα διέτρεχαν υπερδιπλάσιο κίνδυνο θανάτου!
Η κατανάλωση μη-τηγανισμένων πατατών, όπως η πατατοσαλάτα, οι βραστές και οι πατάτες φούρνου, δεν συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο θανάτου.

Οι μη-τηγανισμένες πατάτες είναι μια σχετικά υγιεινή τροφή επειδή περιέχουν μια καλή ποσότητα ινών, βιταμινών και μικροθρεπτικών συστατικών, γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης. Όλα αυτά “θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν τις επιζήμιες επιδράσεις του υψηλού γλυκαιμικού τους δείκτη”. Οι τηγανισμένες πατάτες, ωστόσο, έχουν συνήθως πολλά λιπαρά και πρόσθετο αλάτι.

Η έρευνα έδειξε απλά μια σχέση μεταξύ της κατανάλωσης σε τηγανητές πατάτες και του κινδύνου θανάτου, αλλά όχι μια άμεση σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Ως εκ τούτου, απαιτείται περισσότερη έρευνα με μεγαλύτερες ομάδες ανθρώπων για να διερευνηθεί ο ακριβής σύνδεσμος, προτού οι επιστήμονες πουν με βεβαιότητα ότι η υπερκατανάλωση σε τηγανητές πατάτες συνδέεται άμεσα με αυξημένο κίνδυνο θανάτου.

Το αμερικανικό Κέντρο Κανονισμών και Προώθησης Διατροφής προτείνει 3-5 μερίδες λαχανικών ανά ημέρα. Αν και τα αμυλούχα λαχανικά, όπως οι πατάτες, συνυπολογίζονται για το στόχο αυτό, οι ειδικοί συνιστούν να επιλέγει κανείς λαχανικά που έχουν μαγειρευτεί με τρόπο, ο οποίος κρατάει χαμηλά την περιεκτικότητά τους σε λιπαρά, όπως συμβαίνει με τα τηγανισμένα λαχανικά.

Η οικογένεια αναμφισβήτητα αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα στην ανάπτυξη του και στη ζωή ενός ατόμου. Ολες οι σύγχρονες ψυχολογικές θεωρίες προσδίδουν στο οικογενειακό περιβάλλον μία ιδιαίτερη δύναμη και το θεωρούν ως το σπουδαιότερο και καθοριστικό παράγοντα στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού. Φθάνει να σκεφτούμε ότι το 1/4 από τη ζωής μας το περνάμε μέσα στην οικογένεια και ότι στα πρώτα μας σημαντικά χρόνια έχουμε σχεδόν αποκλειστική αλληλεπίδραση με αυτήν.

Συστηματικές μελέτες τόσο από τους ανθρωπολόγους και κοινωνιολόγους όσο και από τους ψυχολόγους και παιδαγωγούς, έχουν επισημάνει και αποδείξει τον καθοριστικό ρόλο που αυτή διαδραματίζει στη ζωή ενός παιδιού.

Αξιοποιώντας δεδομένα από μία έρευνα της δεκαετίας του 1990, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Bristol εξέτασαν αν και πώς η προσωπικότητα και ο τρόπος σκέψης της μητέρας μπορεί να επηρεάζει τα παιδιά και την εξέλιξή τους.

Πρόκειται για τη μελέτη που είναι ανάμεσα στις πρώτες που συνδέει την προγεννητική θεώρηση των γονέων με τις μαθηματικές και επιστημονικές ικανότητες των παιδιών κατά τη σχολική τους περίοδο.

Μέσο αξιολόγησης ήταν το κατά πόσο η μητέρα θεωρούσε πως μέσα από τις πράξεις της είναι ικανή να επιφέρει αλλαγές στη ζωή της ή αν έτεινε να αφήνει τα πράγματα στην τύχη πιστεύοντας πως ό,τι συμβαίνει είναι σχεδόν προδιαγεγραμμένο.

Οι ερευνητές εξέτασαν τη «θετικότητα» 1.600 εγκύων κατά τη δεκαετία του 1990 μέσα από τις απαντήσεις που έδωσαν σε ερωτηματολόγια αντίστοιχης μελέτης. Ακολούθως εξέτασαν την ικανότητα των παιδιών στα μαθηματικά και τις επιστήμες όταν αυτά έφτασαν στις ηλικίες 8, 11 και 13 ετών με ειδικά τεστ βασισμένα στη σχολική ύλη.

Τα πρώτα ευρήματα αποκάλυψαν ότι οι μητέρες που είχαν θετική σκέψη πριν γεννήσουν ήταν πιο πιθανό να αποκτήσουν ένα παιδί που είναι καλό στα μαθηματικά και στις επιστήμες. Επιπλέον, οι «αισιόδοξες» μητέρες ήταν πιο πιθανό να παρέχουν διατροφή στα παιδιά τους που βοηθά στην εγκεφαλική ανάπτυξη, να τους διαβάζουν πιο συχνά ιστορίες και να δείχνουν ενδιαφέρον για τις σχολικές εργασίες των παιδιών και την ακαδημαϊκή τους πορεία.

H επικεφαλής της έρευνας καθηγήτρια Επιδημιολογίας Jean Golding OBE εξηγεί ότι «είναι ευρύτερα γνωστό ότι η θετική σκέψη ενός παιδιού συνδέεται με τα ακαδημαϊκά του επιτεύγματα αλλά μέχρι τώρα δεν γνωρίζαμε πως και ο μητρικός τρόπος σκέψης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα μπορούσε να επηρεάσει το παιδί κατά την παιδική του ηλικία. Χάρη στα διαχρονικά δεδομένα μπορούμε να κάνουμε τις συνδέσεις.

» Αν τα ευρήματά μας, ότι το σκεπτικό και η συμπεριφορά της μητέρας μπορεί να επηρεάσει τις μαθησιακές ικανότητες του παιδιού επαναληφθούν, τότε θα πρέπει να αυξηθούν οι ευκαιρίες για τις μέλλουσες μητέρες να νιώθουν καλά και η θετική τους διάθεση και σκέψη να έχει αποτελέσματα για τις ίδιες αλλά και για τα παιδιά τους. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να δημιουργήσει μελλοντικές γενιές με πιο υγιή, αισιόδοξα και ανεξάρτητα παιδιά».

«Τα επόμενα βήματα στον τομέα της ψυχολογίας για τους ερευνητές θα είναι να επαναλάβουν αυτή την έρευνα σε διεθνές επίπεδο για να δουν αν θα καταλήξουν στα ίδια συμπεράσματα. Θα μπορούσε να γίνει επίσης μία μελέτη η οποία θα εξετάζει αν η ενθάρρυνση προς τις γυναίκες να γίνουν πιο αισιόδοξες θα βελτιώσει την ακαδημαϊκή εξέλιξη των παιδιών,» καταλήγει η Δρ. Golding.

Σε κρίσιμη καμπή εισέρχεται η έρευνα για την υπόθεση Novartis, στην οποία έχουν επενδυθεί από την κυβέρνηση πολιτικές προσδοκίες ενόψει και της επικείμενης προεκλογικής περιόδου, καθώς η Εισαγγελία Διαφθοράς αναμένει πλέον το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων προκειμένου να καλέσει πρώην υπουργούς για εμπλοκή στο σκάνδαλο με τη φαρμακευτική δαπάνη.

Ο χρόνος των κλήσεων σε πολιτικούς και πρωτίστως η στήριξη της αποδιδόμενης κατηγορίας για δωροδοκία με στοιχεία προερχόμενα από μάρτυρες και όχι από ανεύρεση χρημάτων, αποτελούν τα κομβικά σημεία στα οποία οι εισαγγελικές αρχές εστιάζουν διαφορετικές προσεγγίσεις και είναι εκείνα που θα προκαλέσουν, όταν θα δρομολογηθούν οι διώξεις, πολιτική θύελλα.

Η Εισαγγελία Διαφθοράς που χειρίζεται τον φάκελο από τότε που επέστρεψε από τη Βουλή μετά την απόφαση της κυβερνητικής πλειοψηφίας ότι το αδίκημα της δωροδοκίας δεν έχει παραγραφεί, όπως βεβαιώνουν πληροφορίες από δικαστικές πηγές, είναι έτοιμη για τις κλήσεις σε συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα, παρά την μη ανεύρεση χρημάτων σε λογαριασμούς τους ή σε λογαριασμούς συγγενικών τους προσώπων ή στενών συνεργατών.

Η εκκίνηση των εισαγγελικών αρχών για την αποστολή κλήσεων σε πολιτικούς –διότι πρώτα θα κληθούν ως ύποπτοι και εν συνεχεία θα ασκηθούν εις βάρος τους διώξεις– θα γίνει ενδεχομένως και την προσεχή εβδομάδα, αν στο μεταξύ το κλιμάκιο των εμπειρογνωμόνων υπό την προεδρία της Γενικής Επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης Μαρίας Παπασπύρου αποστείλει το πόρισμά του.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο πόρισμα θα γίνεται αναλυτική αποτίμηση ευρημάτων σχετικά με το πώς διαμορφώθηκε η φαρμακευτική δαπάνη για συγκεκριμένα σκευάσματα της Novartis. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι στο πόρισμα θα γίνεται παράθεση στοιχείων για συγκεκριμένα σκευάσματα αλλά και για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους – για παράδειγμα από το 2010 μέχρι το 2013 ή και για άλλες.

Το στοιχείο αυτό θεωρείται, κατά πληροφορίες, εξαιρετικά κρίσιμο, καθώς και με βάση το πόρισμα (πόρισμα Παπασπύρου, όπως συνηθίζεται να ονομάζεται) η Εισαγγελία Διαφθοράς θα προσδιορίσει την χρονική περίοδο για την οποία πρώην υπουργοί –και όχι μόνον– θα κληθούν σε εξηγήσεις για την κατηγορία της δωροδοκίας.

Και ενώ οι διώξεις κατά πολιτικών για συγκεκριμένη περίοδο στην υπόθεση Novartis είναι πλέον θέμα χρόνου, εντός της Δικαιοσύνης συνεχίζονται οι διαφορετικές προσεγγίσεις για το δέον γενέσθαι, καθώς υπάρχουν διχογνωμίες για επιμέρους θέματα σε χειρισμούς της υπόθεσης, διχογνωμίες, όμως, που καταδεικνύουν τις δυσκολίες που παρουσιάζει η έρευνα, με δεδομένο πως δεν έχουν βρεθεί, τουλάχιστον προς το παρόν, χρήματα σε λογαριασμούς ελεγχομένων πολιτικών. Η ανυπαρξία τέτοιων ευρημάτων αποδυναμώνει την ουσιαστική κατασκευή του εισαγγελικού πορίσματος, το οποίο ήδη γράφεται, καθώς όλοι αντιλαμβάνονται πως χωρίς χρήματα και με μόνες τις μαρτυρικές καταθέσεις –όσο σημαντικές και να είναι– δεν είναι εύκολο να οικοδομηθεί η κατηγορία της δωροδοκίας για πολιτικούς που διετέλεσαν σε νευραλγικές θέσεις και κυβερνητικά πόστα. Επιπρόσθετα, το γεγονός ότι οι βασικότεροι μάρτυρες στην υπόθεση έχουν καταθέσει υπό το καθεστώς προστασίας, δηλαδή χωρίς να αποκαλύπτουν τα στοιχεία της ταυτότητάς τους, προσδίδει σε αυτούς πρόσθετες υποψίες από την πλευρά των ελεγχομένων, οι οποίοι από την πρώτη στιγμή τους έχουν καταγγείλει ως ψευδομάρτυρες ή «κατασκευασμένους».

Ακόμη, επειδή από το σύνολο της υπόθεσης που ερευνάται από το 2005 ώς το 2015 οι διώξεις θα αφορούν σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους –με το επιχείρημα πως ο όγκος των δεδομένων δεν μπορεί σε αυτή τη φάση να αξιολογηθεί από την Εισαγγελία Διαφθοράς– προσφέρεται για προσεγγίσεις περί επιλεκτικών διώξεων, ενώ ήδη προβάλλεται και το επιχείρημα περί πολιτικής ομηρίας για όσους πολιτικούς η έρευνα θα συνεχιστεί.

Η διάρκεια της έρευνας

Δικαστικοί και νομικοί ήδη με δημόσιες παρεμβάσεις τους έχουν μιλήσει για παρατεταμένη προκαταρκτική έρευνα της Εισαγγελίας Διαφθοράς, η οποία ήδη έχει συμπληρώσει τουλάχιστον δύο χρόνια και πάντως ένα χρόνο από τότε που η υπόθεση γύρισε πίσω στη Δικαιοσύνη από τη Βουλή.

Πάντως, εκτός από τις διώξεις που θα δρομολογηθούν για πολιτικούς, η Εισαγγελία Διαφθοράς θα στείλει στο αρχείο την υπόθεση για κάποιους πολιτικούς από τους δέκα συνολικά, τα ονόματα των οποίων ενεπλάκησαν στην υπόθεση από τις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων. Η κατάληξη της εισαγγελικής έρευνας, δηλαδή, σε αυτή τη φάση θα είναι τριχοτομημένη. Διώξεις έπειτα από κλήσεις σε εξηγήσεις για κάποιους που διετέλεσαν σε κυβερνητικά πόστα συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, αρχείο για άλλους και συνέχιση της έρευνας για ορισμένους.

Και ενώ πλέον όλα δείχνουν ότι οι επικείμενες εκλογές, όποτε κι αν γίνουν, θα διεξαχθούν και υπό τη σκιά των σκανδάλων, με την υπόθεση Novartis να βρίσκεται στην πρώτη θέση, καθώς επίκεινται διώξεις και για άλλες υποθέσεις, όπως για παράδειγμα του ΚΕΕΛΠΝΟ, δικαστικές και νομικές πηγές ήδη βάλλουν κατά της επικείμενης δίωξης για δωροδοκία σε πολιτικούς, πατώντας πάνω στη μακρά νομολογία (αποφάσεις) του Αρείου Πάγου. Σύμφωνα με αυτές, η δωροδοκία για τους πολιτικούς είναι από εκείνα τα αδικήματα που περιλαμβάνονται στον νόμο περί ευθύνης υπουργών και παραγράφονται σύντομα σύμφωνα με τις προβλέψεις του εν λόγω νόμου. Με άλλα λόγια, για τους ελεγχόμενους πολιτικούς έχει ήδη παραγραφεί και ως εκ τούτου οι εισαγγελικές αρχές δεν μπορούν να αναστήσουν μια κατηγορία που ήδη είναι νεκρή. Αλλωστε, η δωροδοκία, λένε οι ίδιες πηγές, υπάρχει αυτή τη στιγμή στην έρευνα για τη Novartis, μόνο και μόνο διότι η Βουλή –για πρώτη φορά– αποφάσισε ότι δεν έχει παραγραφεί και έστειλε το φάκελο πίσω στη Δικαιοσύνη.

Βεβαίως, η κίνηση αυτή της κυβερνητικής πλειοψηφίας αποδείχθηκε «σωτήρια» για την υπόθεση, καθώς δεν έχουν βρεθεί προς το παρόν χρήματα στους ελεγχόμενους πολιτικούς, και ως εκ τούτου δεν μπορεί να ασκηθεί δίωξη εις βάρος τους για ξέπλυμα, κατηγορία που μπορεί η Δικαιοσύνη να χειριστεί και για πολιτικά πρόσωπα, όπως έγινε και στην περίπτωση του Ακη Τσοχατζόπουλου, ανεξάρτητα από τον νόμο περί ευθύνης των υπουργών και από τις προβλέψεις του για σύντομες παραγραφές των αδικημάτων των πολιτικών.

Με αυτά τα δεδομένα, δικαστικές πηγές εκφράζουν ήδη προβληματισμούς ενόψει των διώξεων εις βάρος πολιτικών, για τις οποίες θα διατυπωθεί ισχυρός πολιτικός –και όχι μόνον– αντίλογος, κυρίως για τη θεμελίωσή τους σε καταθέσεις μαρτύρων και σε άλλα στοιχεία της δικογραφίας, πάντως όχι σε ευρήματα για χρήματα σε λογαριασμούς.

Οι ίδιες πηγές δεν απέκλειαν παράλληλα με την υπόθεση Novartis να κινηθούν και διώξεις για άλλα σκάνδαλα, όπως του ΚΕΕΛΠΝΟ, προκειμένου το πακέτο των διώξεων να εμφανιστεί πιο πλούσιο και πιο γεμάτο, ώστε να υποστηριχθεί καλύτερα η πολιτική ατζέντα για τη διαφθορά.

Στη Βουλή η πρώτη μάχη

Βεβαίως, μέσα στη Δικαιοσύνη ήδη δικαστικοί λειτουργοί εκφράζουν την άποψη ότι η υπόθεση μετά την άσκηση των διώξεων θα πρέπει άμεσα να εισαχθεί για τις ανακρίσεις σε εφέτη ανακριτή, μετά τη σύγκληση της Ολομέλειας των Εφετών, ενώ αναμένεται μπαράζ από δικαστικές διαδικασίες που θα ακολουθήσουν σε πολλά επίπεδα, μιας και οι πολιτικοί που θα εμπλακούν στο κουβάρι των διώξεων δεν θα μείνουν με σταυρωμένα χέρια και θα επιχειρήσουν, πέραν των πολιτικών τοποθετήσεών τους και με νομικά μέσα να αντικρούσουν την κατηγορία εις βάρος τους. Η πρώτη σκληρή αντιπαράθεση, πάντως, θα γίνει στη Βουλή, καθώς εκεί θα απευθυνθεί η Εισαγγελία Διαφθοράς, όπως όλα δείχνουν, για να ζητήσει άδεια πριν στείλει τις κλήσεις σε πολιτικούς...

Μια φωτογραφία από την κοπή της πίτας στην τοπική οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ στο Γαλάτσι ανέβασε ο διευθυντής της ΚΟ Κώστας Ζαχαριάδης.

Μόνο που η προσέλευση των μελών της οργάνωσης ήταν τόσο μικρή, που οι εντυπώσεις μάλλον δεν ήταν αυτές που προσδοκούσε το στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος.

Κι ας ήταν εκεί γνωστοί πολιτικοί, όπως ο πρώην υπουργός Παναγιώτης Κουρουμπλής και η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αννέτα Καβαδία. Τα μέλη του κόμματος που έδωσαν το παρών στην γιοργή ήταν μετρημένα στα δάχτυλα των δυο χεριών, με αποτέλεσμα τα σχόλια στο twitter να είναι από ειρωνικά έως κατεδαφιστικά.

Μερικά από τα σχόλια που συνόδευσαν την ανάρτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ:

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Ζαχαριάδης και Αννέτα Καβαδία με μέλη του κόμματος στην κοπή της πίτας στο Γαλάτσι- φωτογραφία twitter

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Ζαχαριάδης μαζί με τους συντρόφους του- φωτογραφία twitter

Από τη μία είναι ο υπουργός Επικρατείας αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό τομέα Αλέκος Φλαμπουράρης και από την άλλη ο υπουργός Οικονομίας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης.

Οι δυο τους δεν μπορούν να βρουν τη «χρυσή τομή», έτσι ώστε επιλυθεί ένα μεγάλο και ακανθώδες θέμα στο οποίο εμπλέκονται και οι μεγάλες συστημικές τράπεζες.

Όσοι ήταν παρόντες την προηγούμενη Παρασκευή στη σύσκεψη που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου κατάλαβαν πως η απόσταση των δύο υπουργών είναι αγεφύρωτη. Ο Αλέκος Φλαμπουράρης έχει τη φιλοσοφία ότι έρχονται εκλογές και υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να δοθεί λύση έτσι ώστε η Ελλάδα να μην ζήσει εικόνες σαν αυτές που εκτυλίχθηκαν στην Ισπανία, όπου οι τράπεζες πετούσαν έξω από τα σπίτια του τον κόσμο που δεν μπορούσε να αποπληρώσει τα δάνεια του.

Από την άλλη ο Γιάννης Δραγασάκης θεωρεί ότι ο «αντικαταστάτης» του νόμου Κατσέλη δεν πρέπει να «κοιτάει» μόνο προς τις εκλογές, αλλά η ρύθμιση για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα πρέπει να γίνει σε συνεννόηση με τις τράπεζες, οι οποίες δεν πρέπει να τεθούν σε κίνδυνο, καθώς έτσι και αλλιώς βρίσκονται στο «κόκκινο».

Με άλλα λόγια, ο Αλέκος Φλαμπουράρης σκέφτεται την πολιτική βιωσιμότητα της κυβέρνησης μέσα από την προστασία της πρώτης κατοικίας, και ο Γιάννης Δραγασάκης σκέφτεται με τεχνοκρατικούςόρους το νέο νόμο που θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή μέσα στο μήνα.

Η σύσκεψη που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου πριν από τρεις ημέρες δεν έβγαλε κάποιο συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Ωστόσο, οι περισσότεροι κατάλαβαν ότι υπάρχει τεράστιο θέμα ανάμεσα στους δύο υπουργούς.

Η νέα σύσκεψη στο πρωθυπουργικό γραφείο θα πραγματοποιηθεί εκτός απροόπτου σήμερα σήμερα, Δευτέρα, και οι παριστάμενοι λένε, ότι δεν θα ήθελαν να ξαναζήσουν αυτά που έζησαν προχθές.

Στην παρούσα φάση, οι προτάσεις του Γιάννη Δραγασάκη για συνεννόηση με τις τράπεζες πριν από οτιδήποτε άλλο κερδίζουν έδαφος.

Φουσκωμένος θα είναι ο φετινός λογαριασμός της εφορίας για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους. Παρά το ότι δεν έχει επέλθει καμία αλλαγή στο φορολογικό καθεστώς των φυσικών προσώπων δεν είναι λίγες οι παγίδες και οι ανατροπές που κρύβουν οι φετινές φορολογικές δηλώσεις, οι οποίες θα φέρουν έξτρα φόρους για πέντε κατηγορίες φορολογουμένων.