Σημαντικές αλλαγές προβλέπονται στην φορολογία το 2024, σε μία σειρά από ζητήματα, τα οποία αμέσως ή εμμέσως αφορούν το σύνολο των φορολογουμένων και για αυτόν τον λόγο από την πρώτη κιόλας ημέρα του νέου έτους, χρήσιμο θα ήταν η καλή ενημέρωση ή μία επίσκεψη στον λογιστή και στον φοροτεχνικό.

Η μεγαλύτερη αλλαγή, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, συντελείται στον νέο τρόπο φορολόγησης των περίπου 730.000 ελευθέρων επαγγελματιών, η φορολόγηση των οποίων για τα εισοδήματα που απέκτησαν εφέτος θα γίνει με τεκμαρτό τρόπο. Επίσης πάνω 1,3 εκατομμύρια φορολογούμενοι που έχουν παιδιά θα δουν από τον τρέχοντα μήνα - αν είναι δημόσιοι υπάλληλοι ή συνταξιούχοι - και από τον επόμενο αν είναι ιδιωτικοί υπάλληλοι, αύξηση στις αποδοχές τους χάρις στην αύξηση του αφορολόγητου, κατά 1.000 ευρώ, εξέλιξη που οδηγεί σε χαμηλότερη παρακράτηση φόρου.

Αλλαγές έρχονται και στο φορολογικό καθεστώς εκείνων που διαχειρίζονται ακίνητα τα οποία διαθέτουν για βραχυχρόνιες μισθώσεις. Εκείνοι οι ιδιοκτήτες ή διαχειριστές που έχουν στην κατοχή τους, πάνω από 3 ακίνητα, θεωρούνται από την Εφορία επιχειρηματίες και θα πρέπει να ανοίξουν βιβλία.

Μία άλλη σημαντική αλλαγή είναι ότι πλέον όλες οι αγοραπωλησίες ακινήτων θα πρέπει να γίνονται μέσα από το τραπεζικό σύστημα και όχι με μετρητά. Παράλληλα ελάφρυνση 10% θα έχουν όλοι εκείνοι οι ιδιοκτήτες κατοικιών οι οποίοι θα τις ασφαλίζουν για φυσικές καταστροφές. Επίσης όλοι οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις θα είναι υποχρεωμένοι να διαβιβάζουν τα έσοδα και τα έξοδα τους στην πλατφόρμα myDATA της ΑΑΔΕ.

Οι βασικότερες αλλαγές στη φορολογία από την 1η Ιανουαρίου 2024

1. Η φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και ατομικών επιχειρήσεων θα γίνει το 2024, για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2023, με τεκμαρτό τρόπο. Ωστόσο προβλέπονται εξαιρέσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων εστιάζονται στους νέους επαγγελματίες, σε όσους έχουν δραστηριότητα σε περιοχές με μικρό πληθυσμό, τους πολύτεκνους κ.λπ.

Το ανώτερο τεκμαρτό εισόδημα καθορίζεται στις 50.000 ευρώ. Παράλληλα προβλέπεται πλήρης απαλλαγή από το τεκμήριο όταν συντρέχουν ειδικοί λόγοι, όπως ασθένεια, εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας, φυσικές καταστροφές, λόγοι ανωτέρας βίας κ.λπ., για τους αυτοαπασχολούμενους με Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών (ΑΠΥ) έως 3 εργοδότες, ενώ η απαλλαγή αφορά και τους αγρότες. Βασικό κριτήριο για το ύψους του τεκμηρίου είναι ο βασικός μισθός. Το τεκμήριο μεταβάλλεται ανάλογα με τα χρόνια της επαγγελματικής δραστηριότητας, το σύνολο της μισθοδοσίας και το ύψος του τζίρου της επιχείρησης σε σχέση με το μέσο όρο του κλάδου.

2. Οριζόντια μείωση κατά 50% του τέλους επιτηδεύματος που σήμερα είναι 650 ευρώ και πλέον θα διαμορφωθεί στα 325 ευρώ για όλους τους επαγγελματίες. Για κάθε επιπλέον υποκατάστημα το Τέλος μειώνεται στα 300 ευρώ από 600 ευρώ.

3. Αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο για μισθωτούς, συνταξιούχους και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες με παιδιά. Σε ετήσια βάση η ελάφρυνση κυμαίνεται από 90 ευρώ έως 220 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.

4. Οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα γίνονται πλέον υποχρεωτικά με την χρήση τραπεζικών εργαλείων. Κάθε συμβόλαιο που καταγράφει προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση με μετρητά θα θεωρείται άκυρο και θα απαγορεύεται η μεταγραφή του.

5. Η καταβολή κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) θα γίνεται πλέον αποκλειστικά με χρεωστική κάρτα.

6. Αυξάνεται το πρόστιμο για συναλλαγές με μετρητά. Για αγορές αξίας πάνω από 500 ευρώ με μετρητά, από 100 ευρώ που είναι σήμερα, θα διαμορφωθεί στο διπλάσιο της αξίας της απόδειξης.

7. Υποχρεωτική διαβίβαση στην πλατφόρμα myDATA, όλων των εσόδων και εξόδων. Τα έσοδα που θα δηλώνονται από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν θα μπορεί να είναι μικρότερα από τα έσοδα που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα. Επίσης, οι δαπάνες μιας επιχείρησης που δεν έχουν διαβιβαστεί δεν θα εκπίπτουν.

8. Ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις υποχρεώνονται πλέον σε ηλεκτρονική έκδοση τιμολογίων.

9. Διασύνδεση ταμειακών μηχανών με POS τον Μάρτιο του 2024

10. Επέκταση των POS στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν.

11. Ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής, πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως έως το τέλος του έτους.

12. Αμοιβή από 100 μέχρι 3.000 ευρώ στους πολίτες που καταγγέλλουν, μέσω της εφαρμογής «Appodixi», περιστατικά εκδόσεως αποδείξεων από παραποιημένες ή παραβιασμένες ταμειακές μηχανές.

13. Μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ: Μονιμοποιούνται οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ σε μεταφορές, τουριστικό πακέτο, γυμναστήρια, σχολές χορού, εισιτήρια στους κινηματογράφους, τα θέατρα και ζωολογικούς κήπους, αγαθά σχετιζόμενα με τη δημόσια υγεία. Παρατείνεται έως τις 30 Ιουνίου 2024 ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στον καφέ και τα ροφήματα στην εστίαση καθώς και στα κόμιστρα στα ταξί. Από την 1η Ιανουαρίου 2024 επανέρχεται στο 24% ο συντελεστής ΦΠΑ στα σερβιριζόμενα μη αλκοολούχα ποτά (αναψυκτικά, μπύρες χωρίς αλκοόλ, αεριούχα νερά).

14. Μεγαλύτερη θα είναι στο εξής η μείωση φόρου για ανακαίνιση ακινήτων: Οι δαπάνες για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ. Οι δαπάνες για υλικά λαμβάνονται υπόψη μέχρι ποσού που αντιστοιχεί στο 1/3 του ποσού για δαπάνες υπηρεσιών. Όλες οι δαπάνες θα πρέπει να προκύπτουν από τιμολόγια τα οποία έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ από τον προμηθευτή μέσω του συστήματος myDATA.

15. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και εφέτος, οι αιτήσεις για χωριστές φορολογικές δηλώσεις από τους συζύγους θα πρέπει να υποβάλλονται μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου και αυτές θα είναι δεσμευτικές και για τους δύο και δεν θα μπορούν να αναιρεθούν μετά το πέρας της εν λόγω ημερομηνίας.

16. Αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης των μακροχρόνιων μισθώσεων, με τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση θα υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, να τηρούν βιβλία και να εκδίδουν φορολογικά στοιχεία. Επίσης όπως είναι φυσικό για όλους τους επιτηδευματίες θα επιβαρύνονται με τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο.

17. Καταργείται ο φόρος διαμονής και επιβάλλεται «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση» το οποίο θα επιβαρύνει επιπλέον και όλες τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με 1,5 ευρώ την ημέρα.

18. Επεκτείνεται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων, που είναι 0,5% επί των εσόδων.

19. Αύξηση προστίμων για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης: Τα πρόστιμο για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, το οποίο σήμερα είναι οριζόντιο, ανέρχεται σε 5.000 ευρώ και επιβάλλεται στον διαχειριστή, είτε είναι κύριος ή επικαρπωτής ή τρίτος, θα ορίζεται πλέον στο 50% των ακαθαρίστων εσόδων του εκάστοτε τελευταίου φορολογικού έτους και κατ' ελάχιστο στα 5.000 ευρώ.

20. Θέσπιση ανώτατου ορίου διάρκειας 60 ημερών σε κάθε βραχυχρόνια μίσθωση: Το όριο των 60 ημερών αφορά στη διάρκεια κάθε μίσθωσης ξεχωριστά.

21. Αυστηροποιούνται οι κυρώσεις για νοθεία, λαθρεμπόριο καυσίμων ή παρεμπόδιση του ελέγχου: Προβλέπεται σφράγιση της εγκατάστασης για δύο χρόνια, ενώ ορίζεται ότι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων η εγκατάσταση σφραγίστηκε, δεν μπορούν να δραστηριοποιηθούν στη διακίνηση ενεργειακών προϊόντων επίσης για δύο χρόνια από τη διαπίστωση της παράβασης.

22. Μειώνονται οι φόροι συγκέντρωσης κεφαλαίου (από 0,5% σε 0,2%) και χρηματιστηριακών συναλλαγών κατά 50%, σε 1 τοις χιλίοις.

Πρόκειται για μη μισθωτούς ασφαλισμένους, οι οποίοι βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης, πλην όμως παραμένουν εγκλωβισμένοι λόγω πραγματικής αδυναμίας αποπληρωμής των συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών τους στον e-ΕΦΚΑ.

Έτσι, αυξάνεται το ανώτατο όριο οφειλών ασφαλιστικών εισφορών για συνταξιοδότηση από €20.000 σε €30.000 (από €6.000 σε €10.000 για τον π. Ο.Γ.Α.). Για το ποσό από €20.000 έως €30.000 (€6.000 ως €10.000 για τον π. ΟΓΑ), παρακρατείται ποσοστό 60% της μηνιαίας σύνταξης, ενώ για το υπόλοιπο χρέος, γίνεται παρακράτηση σε 60 δόσεις μέχρι την εξόφλησή του, όπως γίνεται και σήμερα.

Ως κριτήρια υπαγωγής στη ρύθμιση τίθενται τα εξής:

• Όριο τραπεζικών καταθέσεων του οφειλέτη στις €12.000 (€6.000 για οφειλέτες του π. ΟΓΑ).
• Συμπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας τους
• Πληρωμή εισφορών για τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης

• Οι εν λόγω φορολογούμενοι θα κληθούν το επόμενο διάστημα να δοθούν εξηγήσεις στην εφορία για τα χρήματα που ξόδεψαν με βάση τις πιστωτικές ή τις χρεωστικές κάρτες, καθώς πρόκειται για έξτρα δαπάνες που δεν δικαιολογούνται από το εισοδηματικό τους προφίλ. Αρμόδιες πηγές αφήνουν ένα παράθυρο κάλυψης του κόστους από τα υπόλοιπα των τραπεζικών καταθέσεων αλλά μόνο για τις περιπτώσεις που το χάσμα είναι μικρό διαφορετικά θα ακολουθήσει εξονυχιστικός έλεγχος και όπου υπάρχουν μεγάλες διαφορές θα επιβληθούν τα προβλεπόμενα από την φορολογική νομοθεσία πρόστιμα.
•  

Πρόκειται για τα πρώτα αποτελέσματα των διασταυρώσεων που ολοκληρώνει η ΑΑΔΕ στις φορολογικές δηλώσεις 3,8 εκατ. νοικοκυριών με εισοδήματα έως 10.000 ευρώ. Οι διασταυρώσεις στοιχείων γίνονται στο πλαίσιο μίας βάσης στην οποία «τρέχουν» 80 εκατομμύρια δεδομένα. Μάλιστα όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλής αξιοποιήθηκαν στοιχεία από εμβάσματα, τραπεζικές καταθέσεις αλλά και πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν σε βάθος χρόνου και για διάφορες υπηρεσίες, ώστε να διαπιστωθεί εάν οι συνολικές δαπάνες του υπόχρεου σε ατομικό ή οικογενειακό επίπεδο είναι υψηλές και δυσανάλογες σε σχέση με το εισόδημα.

• Σύμφωνα με τον ίδιο στην πορεία της διασταύρωσης το σύστημα χτύπησε «κόκκινο» σε 440.000 περιπτώσεις με τις μεγαλύτερες διαφορές να εντοπίζονται σε 15.000 – 20.000 για τις οποίες θα υπάρξουν «κλήσεις» το επόμενο διάστημα σε φορολογούμενους για να δώσουν εξηγήσεις.
• Ωστόσο για τη μεγάλη πλειοψηφία η απόκλιση μεταξύ δαπανών και εισοδημάτων ήταν μικρή καθώς δεν ξεπερνούσε τα 10 με 15 ευρώ, με αποτέλεσμα να μην συντρέχει λόγος για περαιτέρω κινητοποίηση του μηχανισμού.
• Αναλυτικότερα, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμη πληροφορία, η ΑΑΔΕ προχώρησε στις εξής διασταυρώσεις:
•  

– Των αρχείων του Taxisnet, με ποσά των τόκων των καταθέσεων και των repos που απέκτησε το φυσικό πρόσωπο κατά το προηγούμενο έτος, και του φόρου που παρακρατήθηκε.

-Αγορές που έγιναν σε καταστήματα λιανικής και σούπερ μάρκετ

– Τραπεζικούς λογαριασμούς που αθροιστικά εντός του έτους εμφάνισαν κινήσεις άνω των 100.000 ευρώ.

– Τα χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν για τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων (στεγαστικά, καταναλωτικά κ.λπ.).

– Τις δαπάνες για ασφαλιστικά συμβόλαια ζωής, θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων και ασθένειας

– Το κόστος των νοσηλίων σε ιδιωτικά θεραπευτήρια.

– Το κόστος των διδάκτρων σε ιδιωτικά σχολεία.

– Το κόστος της σταθερής και της κινητής τηλεφωνίας, του ηλεκτρικού ρεύματος και της ύδρευσης όταν υπερβαίνει το ποσό των 1.000 ευρώ

-Πληροφορίες από αλλοδαπές αρχές, μέσω της Διεθνούς Διοικητικής Συνεργασίας (DAC1), για μισθούς, συντάξεις, διοικητικές αμοιβές και εισόδημα από ακίνητα, με τις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος.

-Πληροφορίες από αλλοδαπές αρχές, μέσω της Διεθνούς Διοικητικής Συνεργασία

Οι μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών στην Αττική το γ’ τρίμηνο του 2023 άγγιξαν ακόμη και το 23,2%.  Αντίστοιχη είναι η άνοδος των τιμών και στη Θεσσαλονίκη, είτε στο κέντρο είτε στους περιφερειακούς δήμους.

Σύμφωνα με την επεξεργασία των στοιχείων του δείκτη τιμών Spitogatos Property Index (SPI) του ομώνυμου δικτύου ηλεκτρονικών αγγελιών, κατά τη διάρκεια του Ιουλίου-Αυγούστου-Σεπτεμβρίου 2023, η μέση τιμή για τα σπίτια προς πώληση ήταν υψηλότερη στα νότια προάστια της Αθήνας, με 3.611 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και χαμηλότερη στην Καστοριά με 588 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.

Ειδικότερα, στα νότια προάστια η αύξηση ανέρχεται στο 14% με τη μέση τιμή στα 3.611 ευρώ ανά τ.μ. Ακολουθούν τα βόρεια προάστια με τιμή 2.915 ευρώ ανά τ.μ. και αύξηση 10,90%.

Στα δυτικά προάστια οι τιμές αυξήθηκαν κατά 19,20% και διαμορφώθηκαν στα 1.800 ευρώ το τ.μ.

Στο κέντρο της Αθήνας οι τιμές αγγίζουν τα 2.000 ευρώ ανά τ.μ., σημειώνοντας άνοδο κατά 14,40%.

Στον Πειραιά καταγράφεται αύξηση 23,2% και η μέση τιμή ανέρχεται στα 2.000 ευρώ ανά τ.μ., ενώ η τιμή στα προάστια αγγίζει τα 1.714 ευρώ ανά τ.μ.

Πρωταθλητής στις αυξήσεις των τιμών πωλήσεων ακινήτων αναδείχθηκαν και τα προάστια (Κορυδαλλός, Μοσχάτο, Νίκαια)

Ως σημαντικός θεωρείται και ο ρόλος της Golden Visa στη συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών ακινήτων το γ’ τρίμηνο.

Οι αλλαγές της Golden Visa προκάλεσαν «φρενίτιδα» αγοραπωλησιών ακινήτων καθώς οι επενδυτές έσπευσαν προκειμένου να αποφύγουν τον διπλασιασμό του ελάχιστου ορίου επένδυσης από 250.000 ευρώ σε 500.000 ευρώ.

Στις Κυκλάδες οι τιμές διαμορφώνονται στα 3.333 ευρώ ανά τ.μ. παρουσιάζοντας αύξηση 12,50%.

Σημαντική αύξηση τιμών καταγράφεται και στις τιμές των ακινήτων στη Θεσσαλονίκη, καθώς στο γ’ τρίμηνο του έτους αυξήθηκαν κατά 21,20% και διαμορφώθηκαν στα 2.164 ευρώ το τ.μ.

Γιατί θα συνεχιστεί το ράλι στις τιμές

Σταθερά σε ανοδική τροχιά θα παραμείνει η ελληνική αγορά ακινήτων, παρά την αντίθετη πορεία σε άλλες αγορές διεθνώς.

Σε ανάλυσή της η Alpha Bank αναφέρει ότι η πορεία της αγοράς ακινήτων χαρακτηρίζεται από ισχυρά αποτελέσματα βάσης (base effects) και επηρεάζεται από παράγοντες που συνδέονται τόσο με την πλευρά της προσφοράς, όσο και της ζήτησης, όπως:

(i) η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης από το 2017 και η θεαματική περαιτέρω ισχυροποίησή τους την τελευταία τριετία,

(ii) η ανοδική τροχιά που ακολουθεί η κατασκευαστική δραστηριότητα,

(iii) η αύξηση των επενδύσεων, ειδικότερα σε κατασκευές, αλλά και των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ) σε ακίνητα,

(iv) η ανάπτυξη του τουρισμού και της οικονομίας διαμοιρασμού,

(v) το πρόγραμμα Golden Visa το οποίο έδωσε κίνητρα σε πολίτες τρίτων χωρών για απόκτηση ακίνητης περιουσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ-27) και

(vi) η συσσώρευση αποταμιευτικών πόρων κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Πηγή ΟΤ